مفهوم تسعیر ارز
مفهوم تسعیر ارز
اکثراً نیاز است برای معامله با سازمان های دیگر در بیرون از کشور از پول متداول آن کشور استفاده کنیم، پس لازم است اطلاعات مربوط به عملیات ارزی که واحد پولی غیر از واحد پول اصلی گفته می شود را دانست. نرخ ارز منظور مبلغی به پول ملی است که بابت خرید یک واحد مبادله از هر ارز پرداخت میشود.
معاملات ارزی
برخی از شرکتها علاوه بر ریال مجبورند برخی از معاملات خود را با ارزهای خارجی انجام دهند. به این معاملات، معاملات ارزی گفته می شود.
از مهم ترین انواع معاملات ارزی می توان به خرید و فروش کالاها و خدماتی اشاره نمود که وجه آنها به صورت ارزی پرداخت یا دریافت می شود. همچنین معاملات مربوط به خرید یا فروش دارایی ها و ایجاد یا تسویه بدهی ها در صورتی که مبالغ آن، به ارز پرداخت یا دریافت شوند نیز از مثال های معاملات ارزی هستند.
جامع ترین آموزش رایگان بورس در وب سایت همیارسرمایه (لطفا به صفحه اشاره شده مراجعه کنید)
معنای کلمه تسعیر:
در هنگام ثبت معاملات ارزی، مبلغ این معاملات باید به ریال محاسبه شود. به عملیات تبدیل ارز به ریال تسعیر گفته می شود. در فرهنگ دهخدا تسعیر به معنای نرخ نهادن و قیمت گذاری می باشد.
تمام معاملات ارزی در زمان ثبت اولیه باید براساس نرخ ارز در تاریخ انجام معامله به ریال ثبت شوند.
چنانچه نرخ ارز در فاصله تاریخ انجام معامله ارزی و تاریخ تسویه اقلام پولی مربوط به آن تغییر کند، تفاوت تسعیر به وجود می‌آید. اگر معامله در همان دوره وقوع تسویه شود کلیه تفاوتهای تسعیر در همان دوره شناسایی میشود، اما درصورتی که معامله در یکی از دوره‌های مالی بعد تسویه شود، تفاوت تسعیر در هر یک از دوره‌های مالی تا دوره تسویه، با توجه به تغییر در نرخهای تسعیر طی آن دوره‌ها تعیین و شناسایی میشود.
ارز :
ارز عبارت است از هر واحد پولی به غیر از واحد پول گزارشگری.
ارز یا currency نوعی پول پذیرفته شده است که توسط دولت توزیع شده و مبادله کالا و خدمات با آن امکان‌پذیر است. هر کشوری ارز مخصوص به خود را دارد.
نرخ تسعیر :
عبارت است از نرخ تبدیل دو واحد پولی به یکدیگر (شامل انواع نرخهای برابری رسمی، قراردادی و غیره) که در فرایند تسعیر بکار گرفته می شود.
تفاوت تسعیر :
عبارت است از تفاوت ناشی از تسعیر میزان معینی از یک ارز به واحد پول گزارشگری با نرخ‌های‌تسعیر متفاوت.
معامله ارزی:
معامله‌ای است که به ارز انجام می شود یا مستلزم تسویه به ارز است. نمونه‌هایی از معاملات ارزی به شرح زیر است:
الف. خرید و فروش کالاها و خدماتی که قرار است بهای آنها به ارز پرداخت یا دریافت شود.
ب . استقراض یا اعطای تسهیلاتی که قرار است تسویه آنها به ارز صورت گیرد.
ج . معاملات ناشی از قراردادهای ارزی اجرا نشده که یک طرف آن واحد تجاری باشد.
د . معاملات مربوط به تحصیل یا فروش داراییها و تقبل یا تسویه بدهیها به ارز.
هدف تسعیر ارز
هدف اصلی برای تسعیرارز در واقع این است که بسنجیم چه نرخی برای تسعیر به کار گرفته شود که بتوانیم تسعیر را انجام دهیم و آثار مالی که ناشی از این تغییر نرخ ارز است به چه شکلی در صورت های مالی نمایش داده شود.
زمانی که ارزش ارز طرفین معامله چه در زمینه خرید و چه در زمینه فروش با هم تفاوت داشته باشند، باید این تفاوت محاسبه و سود یا زیان ناشی از تسعیر ارز تعیین گردد.
ارتباط تورم با تسعیر ارز:
شرکت هایی که به واردات و صادرات اشتغال دارند با پول های اغلب کشور های مبدا و مقصد ارتباط داشته و از پول رایج کشور ها استفاده می کنند. به همین علت شرکتها احتیاج دارند که اطلاعات مربوط به پول کشور ها را دریافت کرده و نرخ تورم را در هر کشور محاسبه کنند و سود و ضرر خود را با توجه به محاسبات و معاملات و نرخ ارز مورد معامله خود شناسایی کنند. بعنوان نمونه در صورتیکه عملیات شرکت طبق ریال محاسبه شود تبدیل واحدهای ارزی به واحد ریال را تسعیر ارز می نامیم.
ماده 136 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب شهریور ماه 1366 مقرر می‌دارد:
”سود و زیان حاصل از تسعیر داراییها و بدهیهای ارزی شرکتهای دولتی، درآمد یا هزینه تلقی نمی گردد. مابه‌التفاوت حاصل از تسعیر داراییها و بدهیهای مذکور باید در حساب ذخیره تسعیر داراییها و بدهیهای ارزی منظور شود.
در صورتی که در پایان سال مالی، مانده حساب ذخیره بدهکار باشد، این مبلغ به حساب سود و زیان همان سال منظور خواهد شد.
تبصره: در صورتی که مانده حساب ذخیره تسعیر داراییها و بدهیهای ارزی در پایان سال مالی از مبلغ سرمایه ثبت شده شرکت تجاوز نماید، مبلغ مازاد پس از طی مراحل قانونی قابل انتقال به حساب سرمایه شرکت می‌باشد.“
با توجه به ضرورت رعایت مفاد ماده فوق توسط شرکتهای دولتی، به موجب این استاندارد، آن قسمت از تفاوتهای حاصل از تسعیر داراییها و بدهیهای ارزی شرکتهای دولتی که با استنباط از تبصره ماده فوق مستقیماً در حساب اندوخته تسعیر ارز تحت سرفصل حقوق صاحبان سرمایه منظور می‌گردد، در جهت انطباق با الزامات استاندارد حسابداری شماره 6 با عنوان گزارش عملکرد مالی، در صورت سود و زیان جامع دوره منعکس میشود.
دیدگاهتان را بنویسید