ماده ۱۴۱ قانون تجارت چیست؟

یکی از مهم ترین قوانینی که در بازار بورس وجود دارد ماده ۱۴۱ قانون تجارت است. مطابق این ماده هر شرکتی که مشمول این قانون شود وضعیت سهام آن شرکت در بازار مشمول فرآیند تعلیق خواهد شد.

اگر زیان انباشته شرکت از نصف سرمایه شرکت بیشتر شود، طبق ماده ۱۴۱ قانون تجارت این شرکت مشمول فرآیند تعلیق خواهد شد. حال شرکت باید راهکار مناسبی برای خروج از این وضعیت پیدا کند.

میزان سود یا زیان انباشته شرکت هایی که در بازار بورس اوراق بهادار تهران قرار دارند در گزارش ترازنامه و صورت سود و زیان عنوان می‌شود.

ماده ۱۴۱ قانون تجارت در خصوص سرمایه شرکت های سهامی:

“اگر بر اثر زیان‌های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود، هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود. هرگاه مجمع مزبور رای به انحلال ندهد باید در همان جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد. در صورتی که هیات مدیره برخلاف این ماده به دعوت مجمع عمومی فوق‌العاده مبادرت ننماید و یا مجمعی که دعوت می‌شود نتواند مطابق مقررات قانونی منعقد گردد، هر ذینفع می‌تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیت‌دار درخواست نماید.

راهکار خروج شرکت از فرآیند تعلیق چیست؟

مطابق متن ماده ۱۴۱ قانون تجارت پس از اینکه شرکت مشمول این ماده شود باید در اولین فرصت مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام برگزار شود و در خصوص این موضوع تصمیم گیری شود.

دوره تحلیل تکنیکال مقدماتی 0 تا 100

بدون امتیاز 0 رای

استاد وحید ساجد

27 ساعت (9 جلسه 3ساعته)

12

1,900,000 تومان

دوره تحلیل تکنیکال پیشرفته

بدون امتیاز 0 رای

استاد وحید ساجد

27ساعت (9جلسه 3ساعته)

35

2,100,000 تومان

کارگاه روانشناسی معاملات

بدون امتیاز 0 رای

مهرناز سلطانی

9ساعت (3جلسه 3ساعته)

157

1,000,000 تومان

اگر شرکتی مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود چه اقدامی باید انجام دهد؟

هیات مدیره شرکت در کدال اعلامیه تشکیل مجمع عمومی را منتشر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. سپس صاحبان سهام در این جلسه شرکت کرده و هرکس با توجه به مقدار سهامی که دارد حق رای دارد. در آخر جلسه نیز با توجه به میزان زیان شرکت با توجه به اکثریت آرا تصمیم به انحلال یا بقاء شرکت گرفته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود و نتیجه نیز متعاقباً به اطلاع عموم خواهد رسید. طی این جلسه، یا باید سرمایه شرکت کاهش یابد و یا شرکت اعلام انحلال کند.

در صورتی که هیات مدیره برای برگزاری مجمع عمومی فوق العاده پیشگام نشود، این وظیفه بر عهده بازرس خواهد بود. بازرس باید در کمتر از دو ماه نسبت به اعلام نصف شدن سرمایه و لزوم برگزاری مجمع اقدام نماید. از این رو می‌بینیم که برخی از کارفرمایان برای بر ملا نشدن وضعیت مالی شان، از معرفی به عنوان مشمول ماده 141 طفره می‌روند.

برخی دیگر ترجیح می‌دهند با روش‌هایی شبیه تهاتر یا واگذاری بدهی‌ها به بدهکاران، بخشی از سرمایه اصلی صندوق را حفظ کنند.

در حقیقت این هشداری است که قبل از نابودی کامل شرکت هیأت مدیره بتواند چاره‌‌ای بیاندیشد و حقوق پرسنل و سهامداران شرکت را حفظ کند. اما معمولا چنین تصمیمی در بین شرکت ها مرسوم نیست و هیأت مدیره آخرین راه نجات را انحلال شرکت می‌داند.

اگر به هر دلیلی در مجمع عمومی فوق‌العاده رای به انحلال شرکت داده شود باید مراحل قانونی آن طی شود. در غیر این صورت هیأت مدیره شرکت باید سراغ راهکارهای دیگر برود.

وقتی شرکت منحل شود ابتدا باید جواب طلبکاران شرکت با فروش لوازم و دستگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شرکت داده شود. وقتی تمامی طلب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شرکت تسویه شد حال آنچه که باقی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماند باید بین سهامداران شرکت تقسیم شود.

پول باقی مانده از انحلال شرکت چگونه بین سهامداران تقسیم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود؟

طبق ماده ۱۴۱ قانون تجارت پس از تسویه با طلبکاران شرکت باقی مانده پول با توجه به تعداد برگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های هر سهامدار بین آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تقسیم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.

برای اینکه شرکتها مشمول ماده 141 قانون تجارت نشوند باید چه کار کنند؟

یک راه پیشگیری از ورود شرکت به فهرست مشمولین ماده 141، معافیت مالیاتی است.

در واقع طبق شروطی که کارشناسان معتمد آن را ارزیابی می‌کنند، برخی از شرکت‌ها می‌توانند از معافیت مالی موقت بهره‌مند شوند. در این صورت، کمبود سرمایه تا رسیدن به مقدار مناسب، از راه معافیت مالیاتی تامین خواهد شد.

معافیت مالیاتی نیز مراحل سختگیرانه و کارشناسی خاص خود را دارد. کارشناسانی که مجموعه را از نظر اموال، دارایی‌ها و گردش کار بررسی و مشخص می‌کنند که آیا این مجموعه امکان دریافت معافیت‌های مالیاتی را دارد یا خیر. حضور حسابدار حرفه‌ای در چنین شرایطی است که می تواند به داد یک مجموعه برسد.

در نهایت به نظر می‌رسد بهترین راه برای پیشگیری از عواقب جزایی نقض قانون تجارت، بررسی درست وضعیت سرمایه و معرفی به موقع به عنوان مشمول این ماده قضایی است.

راهکارهای خروج از ماده 141 قانون تجارت:

هر شرکتی که مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شود و در خطر تعلیق قرار بگیردیکی از این راهکارها را باید در دستور کار خود قرار دهد که هر یک را بالاتر کامل توضیح دادیم:

1. سرمایه شرکت را کاهش دهند.
2. افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها دهند.

طبق متن صریح قانون شرکت هایی که مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شوند یا باید منحل شوند یا سرمایه خود را کاهش دهند. اما هردوی این راهکارها در بازار بورس ایران خیلی مرسوم نیست.

راه حل دیگر برای جلوگیری از ورود به ماده ۱۴۱ قانون تجارت معافیت مالیاتی است. هرچند که معافیت مالیاتی نیز مراحل سختگیرانه و خاص خود را دارد و باید از فیلتر کارشناسان که اموال، دارایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و گردش کار مجموعه را بررسی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند، عبور کند مانند فروش دارایی های راکد و مازاد شرکت و یا تسریع و پیگیری های بیشتر بابت مطالبات مشکوک الوصول و بدهی های ذخیره گرفته شده که باعث افزایش زیان شده. اما می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند از ورود به ماده ۱۴۱ با برطرف کردن کمبود سرمایه تا رسیدن به شرایط مناسب با معافیت مالیاتی جلوگیری کند.

اخذ معافیت مالیاتی موقت یکی دیگر از هزینه های اصلی شرکت های بزرگ، مالیات است. شرکتی که دچار بحران ماده ۱۴۱ قانون تجارت شده است می تواند با درخواست از اداره مالیات و پس از گذراندن بررسی ها و بازرسی های دقیق توسط کارشناسان آن اداره، معافیت مالیاتی اخذ کنند. حضور حسابدار ماهر در شرکت از این جهت نیز اهمیت دارد.

• کاهش سرمایه شرکت

طبق قانون اگر در جلسه مجمع عمومی فوق‌العاده، هیأت مدیره رای به انحلال شرکت ندهد باید سرمایه شرکت کاهش یابد. کاهش سرمایه شرکت یک راه حل قانونی است که نسبت به انحلال شرکت عادلانه‌تر است. البته نیازی نیست که سرمایه شرکت به اندازه کل زیان انباشته کاهش یابد.

در صورتی که مجمع، رای به انحلال شرکت ندهد، سهامداران سرمایه شرکت را به اندازه اولیه آن که همان مبلغ سرمایه است، کاهش می‌دهند. این کاهش اجباری سرمایه به دو روش زیر انجام می‌شود:

• هر برگه سهام دارای مبلغی مشخص به نام ارزش اسمی سهام می‌باشد. با کاهش مبلغ اسمی سهام، سرمایه شرکت نیز، کم می‌شود تا سرمایه شرکت نیز کاهش یابد.
• با کم کردن تعداد سهام‌ها نیز، سرمایه شرکت کاهش می‌یابد.

کاهش سرمایه شرکت به نسبت توزیع ضرر ميان سهامداران، راه حلي منطقي‌تري است. در صورت بروز مشكلات شديد اقتصادي و شرايط بحراني، پيش از تقسيم ضرر بين شركا بهتر است تا سرمايه اوليه كاهش يابد. هرچند برخي از دارايي‌هاي شركت، از بين مي‌رود، ولي در نهايت، شركت هنوز به فعاليتش ادامه خواهد داد.

• افزایش سرمایه شرکت

رایج ترین راهکار افزایش سرمایه شرکت است. اگر شرکت نتواند با سودآوری مناسب زیان‌های انباشته را جبران کند و یا تصمیم به انحلال یا کاهش سرمایه نداشته باشد سراغ افزایش سرمایه می‌رود.

در این حالت هیأت مدیره تصمیم می‌گیرد بجای جبران زیان و سودآوری مناسب، سرمایه خودرا افزایش دهد تا زیان بدست آمده از نصف سرمایه جدید کمتر شود.

شرکت‌هایی سود انباشته‌ای ندارند که بتوانند از آن محل افزایش سرمایه دهند. بنابراین این افزایش سرمایه باید از منبع مالی دیگری تامین شود.

در این حالت شرکت ها معمولا از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها منابع مالی مورد نیاز برای افزایش سرمایه خود را تامین می‌کنند.

به این صورت که شرکت مجدد دارایی های خود را نظیر ملک، زمین، دستگاه ها و … را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

با محاسبه ارزش روز این دارایی‌ها، سرمایه شرکت در ترازنامه بروز می‌شود. با توجه به تورم بالایی که در کشور وجود دارد هیأت مدیره به راحتی می‌تواند با این نوع افزایش سرمایه شرکت را از فرآیند تعلیق نجات دهد. به همین دلیل این نوع افزایش سرمایه در بازار بورس ایران بسیار رایج است.

مشاهده لیست شرکت های مشمول ماده 141 قانون تجارت:

نحوه و مشاهده لیست شرکت های مشمول ماده 141 قانون تجارت و معامله تحت احتیاط و تعلیق بورس و فرابورس و نمادهای مشمول فرایند تعلیق به این صورت است:

ابتدا وارود سایت tse به نشانی آدرس زیر می شوید و از قسمت ناشران و پذیرش، شرکت های لغئ پذیرش شده را انتخاب می نمایید.

https://tse.ir/undersupervision.html

اگر به سايت رسمي شرکت مدیریت فناوری بورس تهران مراجعه نماييد و وارد گزينه‌ بورس اوراق بهادار تهران شويد و سپس وارد گزينه نمادهاي مشمول تعليق گرديد، نمادهاي مشمول ماده 141  (نمادهای مشمول فرایند تعلیق )  را مشاهده خواهيد كرد.

همچنين، اگر وارد گزينه‌ فرابورس ايران شويد و سپس وارد گزينه نمادهاي مشمول تعليق گرديد، نمادهاي مشمول ماده 141 (نمادهای مشمول فرایند تعلیق )  را مشاهده خواهيد كرد.

پیشنهاد میکنیم جهت مشاهده تحلیل های بورسی همچون تحلیل بانک تجارت از سایت ما دیدن نمایید.

نمادهای مشمول فرایند تعلیق

با مراجعه به لینک داده شده و با استفاده از روش های گفته شده به راحتی می توانبد از نمادهای مشمول فرایند تعلیق و علت آن آگاه  شوید. در این قسمت نمادهایی که تا تاریخ تهیه این مقاله مشمول فرآیند تعلیق و یا تعلیق شده هستند را آورده ایم. همچنین میتوانید علت آن ها را نیز در فایل اکسل پیوست شده مشاهده کنید

دانلود فایل اکسل نماد های مشمول فرایند تعلیق