سهم بخرید جایزه ببرید

تا به حال شده سهامدار سهمی باشید و بعد از مدتی متوجه شوید که سهام جایزه به شما تعلق گرفته؟ یا پیش از خرید سهمی شنیده باشید که سهم بخرید جایزه ببرید!؟

سهام جایزه (Bonus Shares) چیست؟

در ایران شرکت‌ها طبق قانون تجارت ملزم هستند بخشی از سود سالانه خود را در حساب بانکی که به  نام «سود انباشته» باید داشته باشند، واریز  و نگهداری کنند. منظور از سود انباشته رقمی است که در این حساب بانکی جمع می‌شود.

مبلغ سود انباشته در صورت وضعیت مالی (ترازنامه) شرکت، سمت چپ و زیر ستون حقوق صاحبان سهام ثبت می‌شود.

زمانی که یک شرکت سهامی، ذخیره اندوخته قانونی بالایی داشته باشد، بخشی از آن را می‌تواند از طریق افزایش سرمایه از محل اندوخته قانونی بین سهامداران شرکت تقسیم کند و به ازای آن میزان اندوخته، به سهامداران کنونی شرکت سهام جایزه بدهد.

در واقع به‌جای آنکه شرکت بین سهامدارن خود پول نقد توزیع کند، بخشی از ذخیره خود را از طریق انتشار سهام، سود سهمى یا سهام جایزه به سهامداران خود مى‌دهند.

همچنین گاهی شرکت‌ها تعدیل سودهای غیرعملیاتی شرکت را در حساب سود انباشته نگهداری می‌کنند تا به هنگام افزایش سرمایه از آن استفاده کنند

افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارئی‌ها یا سود انباشته موجب می‌شود، به دارندگان سهام در زمان برگزاری مجمع، سهام جایزه تلق بگیرد. 

باید توجه داشت که سهام جایزه مشمول سهامدرانی می‌شود که پیش از برگزاری مجمع شرکت، سهامدار بوده اند. حتی اگر یک ساعت قبل از بسته شدن نماد، سهم را خریداری کرده باشند.

در بورس سهام جایزه سهامی است که برای اضافه شدن و کسب آن بر روی سبد معاملاتی یا پورتفو، نیازی به پرداخت پول نمی‌باشد و کاملابه صورت رایگان و مجانی در اختیار سهامدار قرار می‌گیرد.

سهام جایزه همان سود تقسیم نشده شرکت‌ها است که در حساب اندوخته، ذخیره شده. اکنون شرکت تصمیم به تقسیم آن و استفاده در راستای افزایش سرمایه می‌گیرد.

سهامدارانى که این سهام را دریافت مى‌کنند نباید هیچ نوع وجهى بپردازند و سهام جایزه شما مشمول مالیات نیست.

شرکت ها چرا سهام جایزه می دهند؟

دلایل مختلف اهدای سهام جایزه یا سهام پاداش توسط شرکت‌ها، به سهامداران خود:

• یکی از دلایل توزیع سهام جایزه به سهامداران سرمایه گذاری درآمدهای ناپایدار و بازسازی ذخایر شرکت می‌باشد.
• از دیگر دلایل تصمیم به توزیه سهام جایزه به سهامدران توسط شرکت، این است که زمانی که شرکت پول کمتری دارد، اقدام به تقسیم سهم جایزه بین سهامدرانش می‌کند تا با فروش سهم جایزه، پول وراد شرکت شود.
• دلیل سوم توزیع سهام جایزه شرکت به سهامداران خود، این می باشد که به دلیل انتشار تعداد سهم بیشتر (سهام جایزه)، قیمت هر سهم کاهش می یابد و موجب تشویق سهامداران و سرمایه گذاران جدید به خرید سهم می شود.

قیمت سهام پس از توزیع سهام جایزه

به طور معمول بعد از انتشار سهام جایزه، در بازار قیمت سهام شرکت باتوجه به درصد افزایش سرمایه و تعداد سهام جایزه (پادارش) منتشر شده سقوط می‌کند.

اما چون مبلغ سود هر سهم ثابت می‌ماند، سهامدار شرکت تعداد سهام او پس از افزایش سرمایه، افزایش یافته است، می تواند برای کسب سود دلخواهش، با اندکی صبر و ترمیم قیمت، یا فروش سهم جایزه می تواند یه سود خود دست یابد.

قیمت تئوری بازگشایی سهم پس از اعمال افزایش سرمایه، ۵۰ درصد قیمتی که آخرین بار در بورس معامله شده خواهد بود. اما تعیین قیمت قابل معامله آن، براساس میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. ممکن است بیشتر یا کم‌تر از قیمت تئوری تعیین شود.

نکته قابل توجه این است که سرمایه اسمی شرکت را تغییر می دهد که موجب قدرت جذب نقدینگی و گسترش بازار یک شرکت خواهد شد.

توزیع سهام جایزه، به تجزیه سهام حساب‌های درج شده در ترازنامه شرکت منجر نمی‌شود. یا به عبارتی، توزیع سهام جایزه بر اقلام ترازنامه (دارایی ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام) تاثیر خاصی نخواهد نداشت.

البته در برخی از شرکت‌ها سیاست تقسیم سود بر این اساس است که علاوه بر سهام جایزه، مقدارى از سود سالانه شرکت را هم به‌صورت نقدی پرداخت می‌کنند.

سود انباشته با هدف سرمایه گذاری‌های جدید و استفاده در عملیات شرکت و همچنین جبران مخارج مورد نیاز مورد استفاده قرار می‌گیرد اما باعث ورود جریان نقدینگی به شرکت نمی‌شود.

اما برای اینکه سهامدراران بدانند کدام شرکت در سال جاری برنامه افزایش سرمایه دارد و محل آن از چه طریقی (از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی دارایی ها یا آورده نقدی) است، به سامانه جامع ناشران یا کدال می‌توانند مراجعه کنند.

معمولا پس از گدشت ۲ ماه از ثبت آگهی افزایش سرمایه توسط ناشران و انتشار آن بر روی سامانه کدال، سهام جایزه به پرتفو سهامداران اضافه و قابل معامله خواهد شد.

بازگشایی سهم به‌طور مستقیم بستگی به درصد افزایش سرمایه دارد:

• افزایش سرمایه های بالای 200 درصد، معمولا در بازه زمانی بین ۲ تا ۵ ماه
• افزایش سرمایه های زیر 200 درصد، زمان بازگشایی کم‌تر از بازه زمانی ۲ تا ۵ ماه و پس از ثبت تغییرات سررمایه در روزنامه رسمی کشور

در صورتیکه پس از این مدت سهام جایزه به پرتفوی شما اضافه نشد می توانید برای پبگیری با کارگزاری خود تماس بگیرید.

 فرمول پیش‌بینی قیمت سهام پس از افزایش سرمایه

بررسی مثال در سهم بخرید جایزه ببرید:

برای مثال در سال ۱۳۹۹شرکت صنایع دریایی ایران با نماد خصدرا ، بیش از ۱۷۰۰ درصد افزایش سرمایه از محل ارزیابی دارایی ها داشت.

این به این معنا است که اگر سهامدارای ۱۰۰۰ سهم از خصدرا داشته باشد، پس از اعمال افزایش سرمایه از محل سود انباشته، تعداد سهم او به ۱۷۰۰۰ سهم افزایش یافته و صاحب ۱۶۰۰۰ سهم جایزه رایگان شده است.

اما پس از افزایش سرمایه، اگر قیمت هر سهم خصدرا، ۵۴۰۰ تومان باشد، باتوجه به درصد افزایش قیمت به حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ تومان کاهش می یابد اما دارایی سهامدار با این افزایش سرمایه تغییر نخواهد کرد و به نسبت تعداد سهام و درصد افزایش سرمایه، سهام جایزه اضافه می‌شود .

جهت اطلاع از اطلاعیه های افزایش سرمایه سهم از سایت TSE هم می توانید مطلع شوید.

افزایش سرمایه از محل سود انباشته، یکی از بهترین نوع افزایش سرمایه از دید سهامدران است زیرا برخلاف افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات، سهامدار بابت سهام اضافی پولی پرداخت نمی‌کند.