سرمایه گذاری در مسکن | آیا مسکن مطمئن ترین نوع سرمایه گذاری در ایران است؟

آیا سرمایه گذاری در مسکن مطمئن ترین نوع سرمایه گذاری در ایران است؟ تأمین مسکن، از موضوعات اصلی در رفاه افراد جامعه محسوب میشود و مسکن بهعنوان مهمترین دارایی خانوار به شمار میرود. مسکن به دلیل بادوام بودن و ویژگیهایی که دارد یک کالای سرمایهای بهحساب میآید. آمار و ارقام گویای این واقعیت است که همواره بین ۲۰ تا ۴۰ درصد از کل سرمایهگذاریها به سرمایهگذاری در مسکن اختصاص دادهشده است و این امر نشان میدهد که سرمایهگذاری در مسکن نسبت به سایر روشها یک سرمایهگذاری مطمئن میباشد.
رشد اقتصادی در ایران بهشدت نوسان داشته است و این موضوع میتواند ناشی از تغییرات رشد سرمایهگذاری طی این سالها باشد، بااینوجود باید به دنبال روشهایی بود که علاوه بر امکان سرمایهگذاری برای همه افراد، ریسک چندانی هم وجود نداشته باشد. مسکن بهعنوان یکی از مهمترین داراییها در اقتصاد ایران محسوب میشود بهطوریکه بارونق بازار مسکن، افراد منابع مالی خود را به این بازار هدایت خواهند کرد. بخش مسکن، با دیگر بخشهای اقتصاد بیشترین ارتباط را داشته و با رکود آن، مجموعه اقتصاد دچار بحران میشود، بنابراین تأمل بیشتر در این بخش، ضرورت دارد.
در زیر سرفصلهای عنوانشده در این مقاله، بهطور خلاصه بیانشده است:
- ارزیابی عملکرد سرمایهگذاری در مسکن
- بررسی انواع ریسک در بازار مسکن
ارزیابی عملکرد سرمایهگذاری در مسکن
بر مبنای ریسک و بازده سرمایهگذاری است که عملکرد سرمایهگذاری در بازار، ارزیابی میشود. بازده پاداشی است که سرمایهگذار از سرمایهگذاری خود به دست میآورد و ریسک، نوسان احتمالی بازدهی در آینده را به نمایش میگذارد. بازده و ریسک ارتباط مستقیم داشته و قبول سرمایهگذاری با ریسک بالاتر، بازده بیشتری را نیز به دنبال خواهد داشت.
مسکن بهعنوان یکی از مقاصد سرمایهگذاری در بازار ایران شناختهشده است. رشد سالهای اخیر در قیمت بازار مسکن، توجه سرمایهگذاران را به میزان بازده و ریسک این بازار و تأثیر آن در سرمایهگذاری جلب کرده است. از مزیتهای سرمایهگذاری در مسکن، ایجاد مصونیت در برابر تورم است. عدم نقد شوندگی و نبود بازار بزرگ و کارا برای مسکن، از معایب این بازار محسوب میشود.
طبق مطالعات صورت گرفته میتوان به این نتیجه رسید که بهترین گزینه برای سرمایهگذاری بلندمدت، سرمایهگذاری در مسکن است زیرا که بازدهی سرمایهگذاری در این بخش طی چند دههی اخیر مثبت بوده است.
بررسی انواع ریسک در بازار مسکن
چرخههای رونق و رکود مسکن، جزء لاینفک بازار مسکن است و میتواند تأثیر بسیار زیادی بر عملکرد این بازار داشته باشد. معیارهای مهم سرمایهگذاری برای انتخاب بهینهی فرصتهای سرمایهگذاری، دید دقیقتری نسبت به بازارهای سرمایهگذاری به ما خواهد داد. انواع ریسکهایی که بازار مسکن را تحتالشعاع قرار خواهند داد عبارتاند از:
- ریسک نرخ سود
احتمال افت ارزش سرمایهگذاری با نرخ ثابت است که براثر افزایش نرخ تورم اتفاق میافتد. با کاهش نرخ سود، بازار مسکن در ابتدا با تحرکات کوچک و منفی همراه خواهد شد اما بعد از مدتزمان اندکی براثر افزایش نرخ تورم، ارزش مسکن بالا رفته و درواقع افزایش سرمایهگذاری با نرخ ثابت دچار افت نمیشود. درنتیجه سرمایهگذاری در بازار مسکن میتواند از ریسک نرخ سود مصون بماند و از این منظر، سرمایهگذاری مطمئن به شمار میآید. - ریسک تورم
این ریسک به قدرت خرید بر احتمال کاهش ارزش یک دارایی یا درآمد براثر افت ارزش واحد پولی یک کشور اشاره دارد. بازار مسکن از ریسک تورم در امان است زیرا با کاهش ارزش پول یا درآمد، مسکن قیمت قبلی خود را ندارد و به نسبت تورم و به همان مقدار قیمت مسکن، افزایش مییابد، با این اوصاف اگر تورم باعث افزایش سرمایهگذاری در مسکن نشود قطعاً باعث کاهش آن نیز نخواهد بود. درواقع میتوان نسبت به سرمایهگذاری در مسکن اطمینان داشته و آن را از ریسک تورم مصون دانست. - ریسک نقد شوندگی
یعنی در زمان نیاز، بتوان در کمترین مدتزمان به سرمایه خود دستیافت یا بتوان بخشی از آن سرمایه را نقد کرد. ریسک نقد شوندگی مسکن نسبت به بقیه ریسکها بیشتر است. در بازار مسکن، فروش بخشی از ملک دشوار است و برای فروش کل دارایی نیز باید به دنبال مشتری بود پس بازار مسکن نسبت به این ریسک مطمئن نمیباشد. - ریسک اجتماعی و سیاسی
این ریسک با احتمال دولتی شدن صنایع، اعمال نامطلوب حکومت یا تغییرات اجتماعی که به از دست رفتن ارزش منجر میشود، مرتبط است. ازآنجاییکه شرایط کلی دولت و تغییرات اجتماعی در این ریسک دخیل میباشد بنابراین هیچ سرمایهگذاریای نمیتواند از آن مصون بماند اما چون مسکن کالایی وارداتی و صادراتی نمیباشد لذا کمترین ضرر را از این ریسک دریافت خواهد کرد. - ریسک بازار
عوامل اثرگذار بر این ریسک موجب شده که این ریسک با تنوع در سرمایهگذاری نیز، قابلکنترل نباشد. این عوامل برآیندی از متغیرهای اقتصاد کلان هستند که از کنترل سرمایهگذار خارج است، مثل سیاستگذاری دولت، نرخ بیکاری، نرخ ارز، تولید ناخالص ملی. این نوع ریسک مانند ریسک قبلی تأثیر به سزایی بر انواع سرمایهگذاریها دارد چون عواملی مثل نرخ بیکاری، نرخ ارز و تولید ناخالص ملی بهطور پیوسته به هم مرتبط هستند. بهعنوانمثال، ممکن است درصدی از مواد اولیه مسکن از طریق واردات تأمین شود، اگر نرخ ارز افزایش یابد تأثیر مستقیمی در بازار مسکن به وجود میآورد و به همان نسبت قیمت مسکن نیز افزایش مییابد پس بازار مسکن در ریسک بازار نیز جزء امنترین بازارهای سرمایهگذاری میباشد. ممکن است ریسک بازار، با افزایش سرمایهگذاری همراه نباشد اما حداقل در بازار مسکن، ارزش واقعی سرمایه را از بین نمیبرد.
سرمایهگذاری در مسکن از بارزترین روشهای سرمایهگذاری در ایران میباشد. با در نظر گرفتن اینکه بازده و ریسک رابطه مستقیمی باهم دارند لذا باید به دنبال روشی بود که در عین داشتن بازده بالا، ریسک چندانی نداشته باشد. طبق ریسکهایی که بازار مسکن با آن روبهرو میباشد میتوان گفت که چون ریسکها عموماً در کوتاهمدت سرمایهگذاری را با مشکل مواجه میکنند و ازآنجاییکه سرمایهگذاری در مسکن جزء سرمایهگذاریهای بلندمدت بهحساب میآید، بنابراین تأثیر این ریسکها بر این بازار ناچیز بوده و آن را به سرمایهگذاری مطمئن در ایران تبدیل کرده است.
درباره مهرناز سلطانی
نویسنده کتاب: ثروت نهفته در بورس ایران ،مدرس و مربی دوره های بورس و هوش مالی مقدماتی و پیشرفته ،بنیان گذار مجموعه همیار سرمایه ،تحلیگر و معامله گر بورس اوراق بهادار ،نویسنده روزنامه همشهری در حوزه بورس کارشناس رادیو اقتصاد سیما سخنران در سمینارها و همایش های مالی نگارنده بیش از 150 مقاله آموزشی در بازارهای مالی
نوشتههای بیشتر از مهرناز سلطانی
دیدگاهتان را بنویسید