در بازار سرمایه اصطلاحات بسیاری وجود دارد که دو تا از آن ها با عناوین حراج پیوسته و حراج ناپیوسته شناخته می شوند.

در بازار بورس منظور از حراج پیوسته و ناپیوسته اعمال تخفیف بر سهام ها نمی باشد بلکه بیانگر دو مرحله داد و ستد است.

استفاده از حراج پیوسته و ناپیوسته با شمار سهامداران و قدرت نقدشوندگی ارتباط دارد.

به عبارتی زمانی که نماد یک شرکت که قبلاً بسته شده است، در حال بازگشایی است به یکی از روش‌های حراج پیوسته و یا حراج ناپیوسته بازگشایی خواهد شد. برای اینکه دلیل و جزئیات را متوجه شوید به پیام ناظر بازار باید توجه نمایید.

در ادامه به توضیح بیشتری در رابطه با جزئیات و کاربرد حراج پیوسته و ناپیوسته در بورس می پردازیم.

جامع ترین آموزش رایگان بورس در وب سایت همیارسرمایه (لطفا به صفحه اشاره شده مراجعه کنید)

حراج پیوسته چیست ؟

همانطور که از مفهوم حراج پیوستگی مشخص است یعنی وجود یک پیوستگی در معاملات. اما این پیوستگی در معاملات بورس به چه معناست؟ منظور از حراج پیوسته در بورس یا فرابورس این است که به محض تثبیت قیمت خریدار و فروشنده معاملات صورت می گیرد. یعنی از ساعت ۸:۴۵ تا 12 اگر شما سفارش خریدی را ثبت کنید و در مقابل فروشنده با همان قیمت وجود داشته باشد، بلافاصله به صورت پیوسته و بدون درنگ معامله انجام می شود.

حراج پیوسته به این معنا است که باید قیمت یک سهم با سفارش‌های واردشده در مورد آن در سامانه‌های معاملاتی تطبیق داده شود. این شیوه معاملاتی و فهمیدن پیوستگی آن می‌تواند به شما درگرفتن تصمیم‌های مهم مالی کمک کند.

خرید و فروش در مرحله حراج پیوسته به این صورت است که به محض تطبیق قیمت خریدار با قیمت فروشنده معامله انجام میشود.

بطور مثال اگر شما در مدت زمان مشخصی از ساعات معاملاتی یعنی بین ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰، سفارش برای خرید یک نماد را ثبت کنید چون ثبت سفارش خرید شما در بازه زمانی حراج پیوسته ثبت شده، همین که در قیمت مد نظر شما فروشنده ای سفارش فروش ثبت کرده باشد، معامله انجام خواهد شد.

بنابراین می توان گفت: زمان شروع داد و ستد به حراج پیوسته معروف است

هر زمان که بین خریدار و  فروشنده معامله­ای صورت گیرد بیانگر این است که قیمت پیشنهادی، قیمت توافقی دو طرف می باشد.

نکته! قیمت در حراج پیوسته با توجه به حراج ناپیوسته تعیین می شود و قیمت این حراج نیز کاملا قانونی و مطابق با قیمت های روز می باشد.

برای آشنایی کامل با اصطلاحات بورس مقاله ” اصطلاحات بورس” را بخوانید”

حراج ناپیوسته چیست (Auction):

حراج ناپیوسته همانطور که از مفهوم حراج مشخص است یعنی وجود یک ناپیوستگی در معاملات. در این مکانیزم معامله صورت نمی گیرد. در حراج ناپیوسته در بورس در صورتی که قیمت‌های پیشنهادی توسط خریداران و فروشندگان با یک دیگر برابر باشد، کشف قیمت صورت می‌گیرد و امکان حذف و ویرایش سفارش نیز وجود دارد.

حراج ناپیوسته در یک بازه زمانی محدود صورت می گیرد مثلاً در پیش گشایش ساعت ۸:۴۵ یا یک ربع پیش از  باز شدن یک نماد بعد از توقف آن.

حراج ناپیوسته چیست ؟ این حراج مربوط به بازه زمانی نیم‌ ساعت پیش از شروع معاملات بازار است. در این مرحله که به پیش گشایش نیز معروف است، سهام‌داران تنها سفارش خود را ثبت می‌کنند. هیچ خرید و فروشی در این زمان صورت نخواهد گرفت.

در زمان پیش گشایش، از ساعت ۸:۳۰ تا ۹ امکان ورود، تغییر یا حذف سفارش وجود دارد و تایم قبل از شروع داد و ستدها است. در این زمان معامله ای انجام نمی شود.

در زمان حراج ناپیوسته در بورس و فرابورس فقط سهم در مرحله سفارش گیری قرار می­گیرد و بعد از آن، پس از شروع مرحله مچینگ زمانی که قیمت پیشنهادی خریدار با قیمت پیشنهادی فروشنده یکی شود، معامله صورت می‌گیرد که این امر به کشف قیمت منجر می‌شود.

پس از اتمام مرحله پیش گشایش، از راس ساعت ۹ در صورتی که قیمت خریدار با قیمت فروشنده یکسان باشد، معامله انجام خواهد شد.

دلایل کشف قیمت با حراج ناپیوسته بورس چیست

• افشای اطلاعات

اگر اطلاعات نهاد در گروه الف قرار گیرد بازگشایی با حراج بدون محدودیت نوسان و اگر در گروه ب قرار گیرد با محدودیت نوسان خواهد بود.

• قانون نوسان ۵۰ %

اگر طبق این قانون نماد معاملاتی متوقف شود با محدودیت دامنه نوسان و حراج ناپیوسته حداکثر تا ۲ روز کاری بازگشایی خواهد شد.

• برگزاری مجمع عمومی

برگزاری مجامع عمومی سالیانه یا به طور فوق العاده ممکن است در جهت تصویب صورت های مالی یا افزایش سرمایه باشد که در این صورت حراج بدون محدودیت نوسان خواهد بود. اما اگر هدفی جز اینها برای برگزاری مجمع بود حراج با محدودیت نوسان همراه خواهد بود.

• مظنون بودن به دستکاری

در این صورت سازمان بورس می تواند ضمن اعلام به عموم، نماد معاملاتی شرکت را متوقف کند. بازگشایی نماد معاملاتی پس از بررسی های لازم، با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان صورت خواهد گرفت.

• معاملاتی

اگر قیمت یک سهم در ۵ روز کاری متوالی بورس، در سقف یا کف قیمتی باشد، گره معاملاتی رخ داده است. در این حالت طبق ماده ۲۸، حراج پیوسته در بازه ۲ برابر دامنه نوسان روزانه قیمت عادی نماد انجام می شود تا از گره و قفل شدن صف خرید یا صف فروش جلوگیری شود. نحوه محاسبه حجم معاملات را فرا بگیرید.

آیا حراج پیوسته و ناپیوسته در بورس یا فرابورس متفاوت است؟

تفاوت حراج پیوسته و ناپیوسته در چیست ؟ نه تفاوتی ندارند بلکه تنها تفاوت آنها در دامنه نوسان است.

چطور متوجه شویم که سهمی در دوره حراج پیوسته است یا حراج ناپیوسته در بورس است؟

به اطلاعیه ناظر در هر سهم که در تابلو معاملاتی هر سهم منتشر می شود، نگاه کنیم. معمولا پس از توقف هر نماد معاملاتی و لحظاتی پیش از گشایش نماد، اطلاعیه ناظر هر نماد منتشر می شود و جزییات حراج پیوسته یا ناپیوسته منتشر می شود.

اگر در حراج ناپیوسته کشف قیمت صورت نگیرد چه اتفاقی می‌افتد؟

ممکن است به دلیل عدم تطابق میان‌ قیمت‌‌های پیشنهادی خریدار و فروشنده در حراج ناپیوسته ، معامله‌ای صورت نگیرد. یا ممکن است معاملات انجام شده به هر دلیلی مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار قرار نگیرد

در چنین شرایطی این امر به اطلاع سهام‌داران خواهد رسید. پس از آن مجددا این مرحله یک‌بار دیگر تکرار خواهد شد. این مسئله ممکن است در همان جلسه معاملاتی و یا در ۹۰ دقیقه آغازین روز معاملاتی آینده صورت گیرد.

ممکن است در حراج مرتبه دوم نیز کشف قیمت انجام نشود. در این صورت دیگر خبری از حراج برای مرتبه سوم نیست. از همین رو آخرین قیمت پایانی نماد، قیمت صفر تابلو را در دوره حراج پیوسته مشخص خواهد کرد. با مفهوم ریسک به ریوارد آشنا شوید.

تاثیر حراج پیوسته یا ناپیوسته بر تحلیل­های بنیادی و تکنیکال چیست؟

• این حراج معمولا تاثیر خاصی روی ارزندگی سهم و تحلیل بنیادی یا تکنیکالی سهم ندارد. سهم معمولا در طول سال، بارها در حراج پیوسته یا ناپیوسته قرار می گیرد. سهامداران واقعی و بلند مدتی بر اساس تحلیل گزارش های کدال و فاکتور سود آتی، سهمی را خریده و در پرتفو دارند، تا سهم به تارگت نرسیده و حد ضرر هم فعال نشده، نیازی به فروش یا ترس از حراج پیوسته یا ناپیوسته ندارد.