یکی از سوالات رایج در تابلوخوانی و تحلیل حجم معاملات در بورس چیست؟ می باشد.

حجم معاملات عبارت است از تعداد سهام یک اوراق بهادار معامله شده در یک بازه زمانی معین.
به‌طورکلی اوراق بهادار با حجم روزانه بیشتر، نسبت به دیگر اوراق بهادار نقدشوندگی بیشتری دارند.

حجم معاملات یک شاخص مهم در تجزیه‌وتحلیل تکنیکال است که نه‌تنها در بورس و بازار سهام بلکه در فارکس و بازار ارزهای دیجیتال نیز کاربرد دارد. به همین خاطر در این مقاله سعی شده است همه چیز درباره حجم معاملات را شرح دهیم و علاوه بر توضیح مفهوم حجم معاملات در بورس، نحوه محاسبه حجم معاملات را هم توضیح دهیم.

حجم معاملات چیست؟

حجم معاملات، مقدار دارایی یا اوراق بهاداری است که در مدت‌زمان معینی، اغلب در طول یک روز تغییر می‌کند.
حجم یک شاخص است که به معنی تعداد کل سهامی است که در طول روز یا در یک بازه زمانی خاص معامله (خواه خریداری یا فروخته) انجام شده است.
بنابراین، اگر سهام به طور فعال در بازار سهام معامله می‌شود، حجم آن سهم زیاد است و اگر سهام کمتر معامله شوند، حجم کم است.
حجم معاملات را می‌توان برای انواع مختلفی از ابزارهای مالی مانند سهام، مشتقات، اوراق قرضه و انواع کالاها تعیین کرد.
حجم معاملات توسط بورس برای هر جلسه معاملاتی در بازار سهام و روی تابلو منتشر می‌شود و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا روندها و الگوهای بازار سهام را تجزیه‌وتحلیل کنند.

حجم معاملات را از کجا پیدا کنیم؟

همه بورس‌های اوراق بهادار، حجم معاملات تمام سهام موجود در بازار را منتشر می‌کنند؛ بنابراین، به‌راحتی در بازار قابل‌دسترسی است. سرمایه‌گذار می‌تواند به‌راحتی اطلاعات مربوط به حجم یک سهم خاص در بازار سهام را بدست آورد.
چندین روش دیگر برای یافتن حجم معاملات وجود دارد و به‌راحتی می‌توانید آنها را در اخبار سایت سازمان بورس یا دیگر سایت‌هایی که اطلاعات مربوط به بازار سهام را منتشر می‌کنند، مشاهده کنید.

سرمایه‌گذاران همچنین می‌توانند اطلاعات حجم معاملات را از طریق بسترهای سرمایه‌گذاری (پلت فرم معاملاتی) خود بررسی کنند.
حجم معاملات سهام طبق کادر مشخص شده در تصویر، به‌صورت روزانه در سایت tsetmc.com قابل‌مشاهده است. برای مشاهده حجم معاملات در روز و بازه‌های معاملاتی قبل، از نمودار سهم استفاده کنید.

بسیاری از پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری از نمودارهای شمعی برای نشان‌دادن حجم سهام خاص برای یک بازه زمانی خاص استفاده می‌کنند. در این نمودار، رنگ سبز حجم خرید را نشان می‌دهد و رنگ قرمز حجم فروش را نشان می‌دهد. یا رنگ سفید جایگزین رنگ سبز و رنگ مشکی جایگزین رنگ قرمز می تواند باشد.

نحوه محاسبه حجم معاملات باتوجه به اندیکاتورهای حجم ((volume امکان پذیر است. در کنار استفاده از اندیکاتور، استفاده از الگوهای معاملاتی چون سقف یا کف دو قلو، پرچم، مثلث، سرو شانه نیز می توانند برای تائید روند سهم مورد استفاده قرار گیرد.
در بازار فارکس نیز نحوه محاسبه حجم معاملات طبق فرمول زیر محاسبه می شود:

Lots = ( Equity*Risk(%) ) / ( Stop Loss (pip)*P.V )

چندین نمودار حجمی دیگر نیز وجود دارد که به دوره زمانی بستگی دارد. به این معنی که نمودارهای ساعتی، روزانه، ماهانه نیز حجم را نشان می‌دهند.

حجم سهام چه چیزی را نشان می‌دهد؟

اگر حجم عظیمی از یک سهم خاص وجود داشته باشد، به این معنی است که چندین فعالیت در اطراف آن سهم اتفاق می‌افتد (چه خرید و چه فروش). این فعالیت می‌تواند منجر به مثبت و منفی شدن سهم شود.
حجم معاملات برای معامله گران کوتاه‌مدتی یا نوسان گیر، در روز مفید تلقی می‌شود و حجم زیاد تعداد سهام معامله شده در بازار سهام می‌تواند سیگنالی را به سرمایه‌گذاران دهد.

نقدینگی به این معناست که سرمایه‌گذار می‌تواند به‌راحتی پول خود را با فروش سهم برگرداند. وقتی حجم بالایی در بازار وجود دارد، به این معنی است که فروشندگان و خریداران بیشتری در بازار وجود دارند.
وقتی سرمایه‌گذاران نسبت به جهت حرکت بازار سهام دچار تردید می‌شوند، حجم معاملات افزایش می‌یابد که اغلب باعث می‌شود اوراق بهادار بیشتری معامله شوند.

افزایش حجم معاملات به معنای افزایش ریسک و افزایش بازدهی نیز هست. زیرا همان‌طور که با داشتن تعداد بیشتری دارایی، ریسک سرمایه‌گذاری‌مان هم بالاتر می‌رود، با افزایش حجم معاملات، ریسک بازار نیز افزایش می‌یابد.

حجم و قیمت چگونه مرتبط یا غیرمرتبط هستند؟

اگر افزایش ناگهانی حجم معاملات در یک سهم خاص به حدی کافی زیاد باشد، تأثیر زیادی بر قیمت سهام دارد. حجم بالا همیشه دلیل اصلی صعود سهام نیست بلکه چندین دلیل دیگر هست که بر قیمت سهام تأثیر می‌گذارد.
البته گاهی افزایش ناگهانی حجم معاملات می‌تواند نشانه ورود پول هوشمند باشد، به همین خاطر توجه به تابلو سهام نیز مهم است.

حجم معاملات به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا وجود یک‌روند واحد را تأیید کنند و هنگامی که افزایش حجم با افزایش قیمت با هم دیده می‌شود، به‌عنوان یک شاخص مفید عمل می‌کند.
در شرایط مختلف بین شرایط بازار و قیمت سهام حالت‌های مختلفی وجود دارد. به‌طورکلی زمانی که حجم تقاضا در بازار یا در سهمی مشخص کاهش می‌یابد به طور مقطعی می‌تواند منجر به افت قیمت هم شود. کاهش حجم معاملات، نوسانات قیمتی را زیاد می‌کند.
مثلاً:

1. اگر قیمت یک سهم خاص همراه با حجم سهام کاهش یابد، به این معنی است که روند نزولی در حجم سهام وجود دارد.
2. اگر حجم سهام در حال افزایش است و بازارهای سهام نیز در حال افزایش هستند، این بدان معناست که یک‌روند صعودی در حجم سهام وجود دارد.

•  همیشه افزایش و کاهش قیمت در کنار افزایش و کاهش حجم معاملات به‌عنوان سیگنال تشخیص داده نمی‌شود بلکه گاهی به‌عنوان فریب سرمایه‌گذاران خواهد بود.

چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم؟

بر هیچ‌کس پوشیده نیست که تغییر قیمت بستگی به تغییر نسبت عرضه و تقاضا دارد. اگر خریداران بر بازار مسلط شوند، قیمت بالا می‌رود و برعکس.
معمولاً تحلیلگران سیگنال را از ابزارهای تحلیلی کسب می‌کنند اما حجم معاملات نیز از جمله عواملی است که می‌تواند به‌عنوان سیگنال استفاده شود.

•  زمانی که روند سهم صعودی است، افزایش حجم معاملات به معنای ورود سهامداران است که سیگنالی برای ورود به بازار یا سهم محسوب می‌شود.
• درصورتی‌که روند سهم نزولی است، حجم بالای معاملات به معنای ادامه ریزش خواهد بود
  در نتیجه توجه به خطوط روند در کنار حجم معاملات، از اصول مهم است که به‌عنوان سیگنال ورود به سهم یا ادامه سرمایه‌گذاری یا خروج از آن به سرمایه‌گذاران کمک خواهد کرد.

سیگنال گرفتن از بازار یعنی بررسی شاخص‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری چه برای خرید یا فروش.

افزایش سهام زمانی که با افزایش قیمت همراه باشد می‌تواند نشانه روند صعودی باشد.

حجم معاملات در تجزیه‌وتحلیل تکنیکال

برخی از سرمایه‌گذاران برای تصمیم‌گیری در مورد زمان خرید سهام، در تجزیه‌وتحلیل تکنیکال از استراتژی مبتنی بر قیمت سهام استفاده می‌کنند. تحلیلگران تکنیکال در درجه اول به دنبال نقاط قیمت ورود و خروج هستند. سطوح حجم مهم هستند زیرا سرنخ‌هایی را در مورد بهترین نقاط ورود و خروج ارائه می‌دهند.

حجم معاملات یک شاخص مهم در تجزیه‌وتحلیل تکنیکال است زیرا از آن برای اندازه‌گیری اهمیت نسبی هر حرکت بازار استفاده می‌شود.
حجم یکی از مهم‌ترین معیارهای امنیت برای معامله گران و تحلیلگران تکنیکال است. وقتی فعالیت خریداران و فروشندگان در بازار زیاد می‌شود، به این معنی است که در بازار حجم بالایی وجود دارد.

تحلیلگران از نمودارهای میله‌ای برای تعیین سطوح حجم استفاده می‌کنند. نمودارهای میله‌ای نیز تشخیص روندهای حجم را آسان‌تر می‌کند. وقتی میله‌های نمودار میله‌ای بالاتر از حد متوسط هستند، نشانه حجم یا قدرت بالا در قیمت خاص بازار است.
با بررسی نمودارهای میله‌ای، تحلیلگران می‌توانند از حجم به‌عنوان راهی برای تأیید حرکت قیمت استفاده کنند. اگر حجم با افزایش یا کاهش قیمت افزایش یابد، حرکت قیمتی باقدرت محسوب می‌شود.

• اگر معامله گران بخواهند برگشت را در سطح حمایت (یا کف) تأیید کنند، به دنبال حجم خرید بالا هستند. برعکس، اگر معامله گران به دنبال تأیید شکست سطح حمایت هستند، به دنبال حجم کم خریداران هستند.
•  اگر معامله گران می‌خواهند وارسی را در سطح مقاومت (یا سقف) تأیید کنند، به دنبال حجم فروش بالا هستند. برعکس، اگر معامله گران به دنبال تأیید شکست سطح مقاومت هستند، به دنبال حجم بالایی از خریداران هستند.

نتیجه‌گیری

در این محتوا به طور کامل به سوال حجم معاملات در بورس چیست؟ پاسخ دادیم و اینگونه حجم معاملات را تعریف کردیم که: به معنای تعداد کل سهامی است که خریدوفروش می‌شوند. بااین‌حال، می‌توان آن را بر اساس نوع اوراق بهادار معامله شده در یک روز معاملاتی تعیین کرد. حجم معامله بر اساس قراردادهای آتی، اوراق قرضه، سهام و چند کالای دیگر اندازه‌گیری می‌شود.

هرگاه با افزایش حجم معاملات، تقاضا برای خرید زیاد شد نشان دهنده تمایل به صعود است و بالعکش هرگاه افزایش حجم معاملات با تقاضای بیشتر برا فروش همراه شد، نشانه روند نزولی است.
حجم سهام نشان می‌دهد که فعالیت موقعیت خود را در بازار سهام به دست آورید؛ بنابراین، چه یک سرمایه‌گذار سهم بخرد یا بفروشد، تمام فعالیت‌ها در حجم معاملات ثبت می‌شود.