تورم چیست و چرا تورم افزایش می یابد+نحوه محاسبه

آیا احساس می کنید قدرت خریدتان کمتر از قبل شده است؟ چیزهایی را که دوست دارید را نمیتوانید بخرید. احتمالاً تصور تقریبی که از معنای تورم دارید. بالا رفتن هزینه ها است.
تورم علاوه بر هزینه ها می تواند بر بسیاری از چیزها مانند اشتغال و دستمزدو امور مالی شما هم تأثیر بگذارد که قیمت کالاها و خدمات در طول زمان افزایش یابد. بنابراین، در این مقاله به تورم چیست و چرا تورم افزایش می یابد ؟+ نحوه محاسبه آن، چگونه علائم تورم را تشخیص دهید و چگونه از خود محافظت کنید، خواهیم پرداخت و همه چیزهایی که باید در مورد این اصطلاح اقتصادی روزمره بدانید، توضیح داده شده است.

جامع ترین آموزش رایگان بورس در وب سایت همیارسرمایه (لطفا به صفحه اشاره شده مراجعه کنید)

تورم چیست؟

آیا تا به حال احساس کرده اید که پول شما به اندازه گذشته افزایش نمی یابد؟ احتمالاً متوجه تأثیرات تورم شده‌اید، یک مفهوم اقتصادی که در آن هزینه‌های کالاها و خدمات در طول زمان افزایش می‌یابد.

تورم زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت کالاها و خدمات در مدت زمان طولانی افزایش می‌یابد و باعث می‌شود قدرت خرید شما یا مقدار کالاها و خدماتی که می‌توانید با یک واحد ارز خریداری کنید کاهش یابد.

به طور خلاصه، تورم عبارت است از افزایش قیمت کالاها و خدمات در یک اقتصاد در یک دوره زمانی معین و اینکه پول شما ممکن است امروز نتواند به اندازه گذشته خرید کند. این بدان معناست که شما قدرت خرید خود را از دست می دهید (همان ریال یا هر ارزی که استفاده می کنید) کمتر خرید می کند و بنابراین ارزش کمتری دارد. به عبارت دیگر: با تورم، پول شما به اندازه قبل رشد نمی کند.
هیچ کس نمی‌خواهد قدرت خرید خود را کاهش دهد اما با تورم، مردم اغلب چاره ای ندارند.
تورم زمانی است که ارزهای موجود در کیف پول شما (در ایران ریال) با افزایش قیمت ها قدرت خرید خود را از دست می دهند. این یک پدیده اقتصادی است که در بین سیاستگذاران، سرمایه گذاران و مصرف کنندگان شهرت بدی دارد. فشارهای قیمتی به یک تهدید واقعی برای درآمد خانوار و کل اقتصاد تبدیل شده است.

بر اساس داده‌های وزارت کار، قیمت‌ها بر روی هر چیزی که مردم می‌خواهند و نیاز دارند، از بنزین و وسایل نقلیه جدید گرفته تا مبلمان، غذا، اجاره‌بها و خدمات در حال افزایش است.
به یاد داشته باشید که پول مدرن واقعاً ارزش ذاتی ندارد، فقط کاغذ و جوهر یا به طور فزاینده‌ای، ارقام روی صفحه رایانه است. ارزش آن بر حسب اینکه چه چیزی یا چقدر می تواند بخرد سنجیده می‌شود.

جردن ون راین (Jordan van Rijn) ، که در رشته اقتصاد کشاورزی و اقتصاد کاربردی تدریس می‌کند، می‌گوید: “ممکن است شاهد افزایش قیمت‌ها در برخی چیزها مانند گاز یا شیر باشیم، اما این لزوماً تورم نیست، مگر اینکه شاهد افزایش قیمت‌ها به طور کلی، در بسیاری از محصولات و خدمات مختلف باشیم.”

تورم بالا می تواند در نتیجه عوامل مختلفی رخ دهد. با این حال، اقتصاددانان اغلب علل ریشه ای را به دو دسته تقسیم می کنند: تورم کششی تقاضا و تورم فشار بر هزینه. اطلاعات کلیدی در مورد قیمت کالاها و خدمات مصرفی مختلف و میزان افزایش آنها در ماه و سال گذشته در گزارش شاخص قیمت مصرف کننده یا گزارش CPI منتشر می شود. این داده ها ایده ای را در مورد اینکه آیا تورم در حال کاهش است یا خیر ارائه می دهد. دیدن و اندازه گیری تغییرات قیمت آسان است، اما درک واقعی آنها چیز دیگری است. در ادامه مفصل تر به این موضوع خواهیم پرداخت.

تورم موضوع پیچیده ای است، اما درک علل ریشه ای می تواند به شما کمک کند تا برای افزایش قیمت کالاها و خدماتی مانند مسکن، پوشاک، غذا، حمل و نقل و سوخت، بهتر آماده شوید.

تورم چگونه کار می کند؟

همانطور که گغته شد، درک این نکته مهم است که تورم با افزایش قیمت برای یک کالا یا خدمت یکسان نیست. در عوض، تورم شامل افزایش همزمان و مستمر قیمت بسیاری از چیزهایی است که به طور منظم خریداری می کنید. بنابراین، این فقط شامل فاکتور خرید از خواربار فروشی نیست بلکه شما شاهد افزایش هزینه های گاز، آب و برق، سفر و سایر هزینه ها نیز خواهید بود.
برای درک اثرات تورم، یک کالای معمولی را انتخاب کنید و قیمت آن را از یک دوره با دوره دیگر مقایسه کنید. به عنوان مثال، اگر هر عدد سیب 2500 تومان قیمت داشته باشد، ده هزار تومان چهار عدد از آنها را می‌خرد. اما زمانی می‌گویند سیب‌ها کمیاب‌تر می‌شوند یا رشد آن گران‌تر می‌شود و سال بعد، میوه فروشی آن‌ها را 5000 تومان قیمت می‌دهد. حالا با ده هزار تومان فقط دو تا از آن ها می توان خرید. از نظر قدرت خرید، ریال عملاً نیمی از ارزش خود را از دست داده است (حداقل تا آنجا که به سیب مربوط می شود).
این تورم است و به افزایش قیمت برای هر کالا یا خدماتی محدود نمی شود. به افزایش قیمت ها در یک بخش، مانند خرده فروشی یا خودرو و در نهایت، اقتصاد یک کشور اشاره دارد.

چرا تورم اتفاق می افتد؟

اغلب عدم تعادل بین دو نیروی مختلف اقتصادی منتهی به تورم می شود: عرضه و تقاضا.
عرضه توضیح می‌دهد که چه مقدار از یک کالا یا خدمات ساخته و فروخته می‌شود و توسط کسب‌وکارهایی که کالا یا خدمات را می‌فروشند هدایت می‌شود.

از سوی دیگر، تقاضا به این اشاره دارد که چه مقدار از یک کالا یا خدمات با قیمتی خاص خریداری می شود و توسط مصرف کنندگان هدایت می شود. اگر تقاضا از عرضه پیشی بگیرد، تورم به دنبال آن افزایش می یابد.
تورم به دلیل افزایش شدید قیمت مواد غذایی، مسکن و آب و برق به بالاترین حد خود در 40 سال اخیر رسیده است. در حالی که درک تورم با محاسبه کالاها و خدمات آسان‌تر است، اما معمولاً معیاری گسترده است که می‌تواند در بخش‌ها یا صنایع اعمال شود و بر کل اقتصاد تأثیر بگذارد.

در واقع، یکی از وظایف اصلی فدرال رزرو کنترل تورم تا حد مطلوب برای تشویق هزینه و سرمایه گذاری به جای پس انداز و در نتیجه تشویق رشد اقتصادی است.
در آمریکا نیز فدرال رزرو در تلاش است تا با افزایش شدید نرخ بهره، تورم را پایین بیاورد، حتی اگر اقتصاد را به رکود نزدیک کند. با این حال، قیمت‌ها در حال افزایش است و کار را سخت‌تر می‌کند.

انواع تورم چیست؟

تورم بالا می تواند در نتیجه عوامل مختلفی رخ دهد. با این حال، اقتصاددانان اغلب علل ریشه ای را به دو دسته تقسیم می کنند:

1.  تورم کششی تقاضا
2. تورم فشار بر هزینه

تورم کشش تقاضا

تورم کشش تقاضا با افزایش تقاضای کل مصرف کننده هدایت می شود. تورم کشش تقاضا زمانی اتفاق می افتد که تقاضا برای کالاها و خدمات در اقتصاد از توانایی اقتصاد برای تولید آنها بیشتر باشد. این نوع تورم معمولاً در دوره‌هایی با اعتماد بالا مصرف‌کننده اتفاق می‌افتد، مانند زمانی که نرخ بیکاری پایین و دستمزدها بالا است.اگر مصرف کنندگان به طور ناگهانی شروع به خرج کردن بیشتری از حد معمول پول کنند، ممکن است کسب و کارها متوجه شوند که کالاها و خدمات بیشتری نسبت به مقدار پیش بینی خود می فروشند. اگر این کسب و کارها نتوانند با افزایش تقاضای مصرف کنندگان هماهنگی کنند، سهام باقیمانده آنها ارزشمندتر می شود و ممکن است قیمت ها افزایش یابد.
به عنوان مثال، زمانی که تقاضا برای خودروهای جدید از افت شدید آن در آغاز همه‌گیری کووید-19 سریع‌تر از پیش‌بینی‌ها بهبود یافت، کمبود مداخله‌ای در عرضه ‌ها باعث شد که صنعت خودرو نتواند با این تقاضای جدید همراهی کند. کمبود خودروهای جدید منجر به افزایش قیمت خودروهای نو و دست دوم شد.

تورم فشار هزینه

تورم فشار هزینه زمانی رخ می دهد که افزایش قیمت کالاها و خدمات ورودی، قیمت کالاها و خدمات نهایی را افزایش دهد. در واقع به هنگام تورم فشار هزینه، هزینه های تولید افزایش می یابد. بدون ارتباط با تقاضای مصرف کننده، این افزایش هزینه های تولید ممکن است منجر به کاهش عرضه کل و متعاقب آن افزایش قیمت ها برای جبران شود.
این نوع تورم معمولاً زمانی مشاهده می‌شود که قیمت نفت افزایش می‌یابد و عملیات تولید را گران‌تر می‌کند.

برای مثال، قیمت کالاها در طول همه‌گیری کرونا در نتیجه تغییرات اساسی در تقاضا، الگوهای خرید، هزینه خدمات و ارزش درک شده در بخش‌ها و زنجیره‌های ارزش به شدت افزایش یافت. برای خنثی کردن تورم و به حداقل رساندن تأثیر بر عملکرد مالی، شرکت‌های صنعتی مجبور شدند افزایش قیمت‌ها را در نظر بگیرند که به مصرف‌کنندگان نهایی آنها منتقل می‌شد.

همچنین ممکن است تورم ناشی از عوامل غیرمرتبط با اقتصاد باشد. بلایای طبیعی یا رویدادهای بزرگ جهانی می‌توانند زنجیره‌های تامین را مختل کرده و مقدار کالاهای موجود را کاهش دهند و قیمت‌ها را در موجودی بالا ببرند. همچنین ممکن است ترکیبی از این عوامل به طور همزمان رخ دهد یا یکی به عنوان نتیجه دیگری رخ دهد.

تورم چگونه اندازه گیری می شود؟

اقتصاددانان تورم را با چیزی به نام شاخص قیمت اندازه گیری می کنند که تغییرات قیمت را در مجموعه خاصی از کالاها و خدمات ردیابی می کند.

تورم با استفاده از آنچه به عنوان «سبدی» از کالاها شناخته و محاسبه می شود که شامل اقلام روزمره می‌شود و نحوه تکامل آنها را ماه به ماه و سال به سال نظارت می‌کند.
دو شاخص اصلی عبارتند از: شاخص هزینه مصرف شخصی (PCE) و شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) .
هر دو یک هدف را دنبال می کنند: نشان دادن میانگین تغییر قیمت کالاها و خدمات روزمره ای که خانواده ها به طور منظم خریداری می‌کنند. این نرخ به صورت درصد بیان می شود .

مقامات آماری در سراسر جهان قیمت چیزهایی را که می‌خرید مانند سوخت خودرو، میوه، هزینه‌های پخش جریانی و مراجعه به پزشک یا دندانپزشک جمع‌آوری می‌کنند و از آنها برای محاسبه نرخ استفاده می‌کنند.

کالا و خدمات وآنچه در سبد مصرفی خانوار قرار می گیرد، به نظرسنجی مخارج مصرف کننده بستگی دارد که از نظرسنجی بدست می آید تا مشخص کند کدام کالاها مهم هستند. سپس اهمیت آن کالاها وزن آنها را در CPI تعیین می کند. برای مثال، قیمت چیزی مانند بنزین، که بخشی جدایی ناپذیر از هزینه زندگی بسیاری از افراد را تشکیل می دهد، بیش از سایر اقلام سهم خواهد داشت.
برای کسانی که نمی خواهند برای محاسبه تورم به CPI تکیه کنند، می توان از فرمول زیر استفاده کرد.

تورم = (قیمت نهایی / قیمت اولیه) ^ (1 / زمان سپری شده در سال)

تورم را می توان از طریق شاخص قیمت برای هزینه های مصرف شخصی (PCE) نیز اندازه گیری کرد. این معیار که توسط دفتر تحلیل اقتصادی منتشر شده است، دیدگاه جامع تری دارد. PCE به جای محاسبه تغییر در قیمت کالاهایی که صرفاً از جیب مصرف کنندگان پرداخت می شود، تمام هزینه ها از جمله پوشش مراقبت های بهداشتی جبران شده توسط بیمه را در نظر می گیرد.
PCE همان چیزی است که به عنوان معیار استاندارد برای سنجش تورم استفاده می شود.

آخرین قطعه پازلی که باید در آن لحاظ شود «تورم اصلی» است. این اصطلاحی است که توسط اقتصاددانان برای انعکاس نرخ تورم، به استثنای قیمت‌های غذا و انرژی، که به‌طور مشهور متغیر هستند، استفاده می‌کنند.

تورم چه تاثیری بر قیمت گذاری دارد؟

هنگامی که تورم رخ می دهد، شرکت ها معمولا هزینه بیشتری برای مواد ورودی پرداخت می کنند. یکی از راه‌های شرکت‌ها برای جبران زیان‌ها و حفظ حاشیه‌های ناخالص، افزایش قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان است، اما اگر افزایش قیمت‌ها به طور مدبرانه اجرا نشود، شرکت‌ ها می‌توانند به روابط مشتری آسیب بزنند.
اینکه آیا بازار در حال تورم یا کاهش تورم است، می‌تواند به شرکت‌ها در تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر کمک کند.

فراتر از قیمت‌گذاری، انواع اهرم‌های معاملاتی و فنی می‌توانند به شرکت‌ها در مقابله با افزایش قیمت در بازار تورمی کمک کنند، اما سایر بخش‌ها ممکن است نیاز به واکنش متناسب‌تری به قیمت‌گذاری داشته باشند. به عنوان مثال ، مدیرانی که با افزایش قیمت کالاها دست و پنجه نرم می‌کنند، می‌توانند چند مورد را را برای صرفه‌جویی در هزینه شرکت خود انجام دهند:

• در زمان فشار افزایش قیمت، فروشندگان اغلب سهم مواد خام در هزینه های ورودی را بیش از حد اعلام می کنند و از فرصت برای افزایش حاشیه سود خود استفاده می کنند. استفاده از روش کلین شیت برای شناسایی و به چالش کشیدن این موقعیت ها مهم است.
• ابتکارات متقابل کارکردی را اولویت بندی کنید. هنگامی که قیمت ها بالا باشد، تأثیر بهبود عملکرد، کاهش ضایعات یا جایگزینی می تواند تقویت شود. در صورت وجود، در این زمان آنها را در اولویت قرار دهید.

تورم چگونه بر نرخ بهره تاثیر می گذارد؟

تورم موضوع پیچیده ای است، اما یکی از راه های کنترل آن از طریق سیاست پولی است.
یکی از اصلی ترین راه هایی که تورم بر نرخ بهره تأثیر می گذارد، سیاست پولی بانک مرکزی است. بانک های مرکزی، از سیاست های پولی برای کنترل تورم و تثبیت اقتصاد استفاده می کنند.
افزایش نرخ وجوه بانک مرکزی باعث افزایش متناظر در نرخ بهره در وام های خودرو، وام مسکن و سایر انواع اعتبار می شود و وام گرفتن پول را گران تر می کند.

زمانی که تورم بالا باشد، بانک‌های مرکزی ممکن است برای کاهش حجم پول در گردش و کاهش رشد اقتصادی، نرخ‌های بهره را افزایش دهند. این به این دلیل است که نرخ بهره بالاتر وام گرفتن را گران‌تر می‌کند، که میزان پولی را که مردم و مشاغل می‌توانند خرج کنند کاهش می‌دهد. در نتیجه تورم کاهش می یابد.
پیشنهاد می شود جهت درک اینکه نرخ بهره چگونه بر سهام تاثیر می گذارد؟ مقاله منتشر شده را مطالعه کنید.

افزایش هزینه استقراض پول می تواند به کاهش هزینه های مصرف کننده و کسب و کار کمک کند و به زنجیره های تامین اجازه دهد تا تولید کالاها و خدمات را پشت سر بگذارند که به نوبه خود می تواند منجر به کاهش قیمت ها شود.
در حالت ایده آل، این امر تورم را مهار می کند و عرضه و تقاضا را بدون عواقب بلندمدت مانند رکود تثبیت می کند.

هنگامی که تورم پایین می‌آید، بانک مرکزی ممکن است تصمیم به کاهش نرخ بهره بگیرد و قرض گرفتن پول را آسان‌تر و هزینه‌ها را تشویق کند.
بانک‌های مرکزی ممکن است نرخ بهره را کاهش دهند تا وام‌گیری را تشویق و رشد اقتصادی را تحریک کنند. نرخ‌های بهره پایین‌تر، وام‌گیری را ارزان‌تر می‌کند، که میزان پولی را که افراد و شرکت‌ها می‌توانند خرج کنند، افزایش می‌دهد. این به نوبه خود می تواند منجر به افزایش تورم شود.
بنابراین، بانک های مرکزی باید تعادلی بین کنترل تورم و ارتقای رشد اقتصادی ایجاد کنند.

روش دیگری که تورم بر نرخ بهره تأثیر می گذارد، بازار اوراق قرضه است. اوراق قرضه نوعی سرمایه گذاری است که نرخ بهره ثابتی را در یک دوره زمانی معین پرداخت می کند.

هنگامی که تورم بالا باشد، ارزش این پرداخت های ثابت در طول زمان کاهش می یابد، زیرا قدرت خرید پول کاهش می یابد. در نتیجه، سرمایه گذاران برای جبران کاهش قدرت خرید، نرخ بهره بالاتری را برای اوراق قرضه طلب می کنند. برعکس، وقتی تورم پایین است، ارزش پرداخت‌های ثابت افزایش می‌یابد و سرمایه‌گذاران ممکن است نرخ‌های بهره پایین‌تری را برای اوراق قرضه بپذیرند.

5 راه برای آماده شدن مقابله با تورم

هنگامی که اصول اقتصادی تورم را درک کردید، برای محافظت از امور مالی خود در برابر اثرات آن، مجهزتر خواهید بود. در دوره های تورم بالا، موارد زیر را در نظر بگیرید.

• افزایش قیمت به این معنی است که مایحتاج شما بسیار گران می شود. بررسی دقیق بودجه، از جمله تمام هزینه‌های معمولی‌تان، به شما کمک می‌کند مدیریت بهتری برای قبض آب و برق بالاتر و خواربار پیدا کنید.
• یک راه ساده برای غلبه بر تورم، افزایش درآمد است. گفتن این کار آسان تر از انجام آن است، اما هنوز هم قابل دستیابی است. کمی وقت بگذارید و راه هایی را برای افزایش درآمد خود، هم درآمد فعال و هم غیرفعال در نظر بگیرید. برای مثال راه هایی را برای افزایش درآمد غیرفعال خود می‌توانید در نظر بگیرید؛ آیا ملک اجاره ای یا ماشین یدکی دارید که بتوانید آن را اجاره دهید؟
• یکی دیگر از تاکتیک های کلیدی که باید هنگام یادگیری نحوه غلبه بر تورم در نظر بگیرید، تخصیص دارایی است. این یک استراتژی سرمایه گذاری است که به موجب آن سعی می کنید ریسک را در مقابل پاداش هر سرمایه گذاری یا دارایی در سبد سرمایه گذاری خود متعادل کنید.
• به سرمایه گذاری ادامه دهید. ممکن است خرید در زمان تورم برای تان معقول نباشد اما سرمایه گذاری های منظم را متوقف نکنید.
• بسته به موقعیت مکانی شما، مالیات می تواند بخش زیادی از درآمد شما را از بین ببرد و صرفه جویی در مالیات می تواند درآمد شما را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. البته همیشه باید مالیات خود را پرداخت کنید و همیشه از جریمه یا تقلب مالیاتی اجتناب کنید، اما راه های قانونی برای کاهش مالیات وجود دارد. به عنوان مثال، اگر کسب و کاری را خود اداره می کنید، ممکن است واجد شرایط حذف برخی از مالیات های دارایی باشید.

دوره های تورم می تواند برای مصرف کنندگان استرس زا باشد، اما سعی کنید ناامید نشوید. آنها معمولا موقتی هستند و درک علل ریشه ای می تواند به شما کمک کند تا برای افزایش هزینه ها بهتر آماده شوید.

به طور خلاصه

تورم زمانی اتفاق می‌افتد که هزینه کالاها و خدمات در اقتصاد در یک دوره زمانی پایدار افزایش یابد. تورم یک شبه اتفاق نمی‌افتد، و همچنین زمانی اتفاق نمی‌افتد که هزینه یک کالا یا خدمات خاص افزایش یابد.

فرض کنید به فروشگاه مواد غذایی می روید و یک شانه تخم مرغ می خرید. سپس، هفته بعد، همان محصول را با جهش 2برابری قیمت بخرید، این به تنهایی به عنوان تورم به حساب نمی آید، زیرا قیمت ها در سیستم مالی دائما در نوسان هستند. درعوض، تورم برای تصویر گسترده‌تر اعمال می‌شود.

برای غلبه بر تورم، پول نقد خود را در جایی که راکد است نگه ندارید. باید به کسب درآمد ادامه دهد.
در عوض، سعی کنید سبد خود را به گونه‌ای ساختار دهید که نرخ بازدهی که امیدوار هستید بهتر از تورم باشد یا حداقل همگام با آن باشد را ارائه دهد. اگر این کار را انجام دهید، به این معنی است که سود سرمایه گذاری شما واقعاً در شرایط واقعی، شما را ثروتمندتر می‌کند .