تابلو‌خوانی یا بازار‌خوانی روش جدیدی است که در بازار سرمایه بسیار کاربرد دارد و با استفاده از اطلاعات موجود از نمادها در سایت مدیریت فناوری بورس تهران اطلاعات خوبی به شما می‌دهد.برای اینکه در تابلو خوانی بورس موفق شوید، می بایست تا حدودی با اصطلاحات تابلو بورس آشنایی داشته باشید. در این صورت می توانید با خواندن تابلو از سیر صعودی یا نزولی سهام موردنظرتان آگاه شوید و نسبت به خرید یا فروش آن اقدام کنید.

هدف ما از مطالب پیشِ رو، این است که با توجه به اطلاعات سایت www.tsetmc.com، معاملاتی که انجام می‌شود، خرید و فروش حقیقی‌ها و حقوقی‌ها، تغییرات شاخص سهام و بازده‌هایی که سهام کسب کرده‌اند، تحلیلی داشته باشیم که بتواند در معاملات بعدی به ما کمک می‌کند.

زمانی که وارد سایت tsetmc.com می‌شوید، یک سری اطلاعات کلی از سهام‌ها را مشاهده می‌کنید که معانی آن‌ها را نمی‌دانید. در تابلوخوانی، نکات مربوط به تابلوی سهم گفته می‌شود و مهم‌ترین فاکتورهایی که در این زمینه می‌تواند شما را راهنمایی کند، در اختیارتان قرار داده خواهد شد. در واقع تابلوخوانی یا بازارخوانی، روند حرکتی سهم‌ها را در ماه‌های بعد نشان خواهده داد و اگر در بازار بورس فعال هستید، حتما باید نکات مربوط به بازارخوانی را فرا گیرید. اگر به دنبال آموزش تابلو خوانی هستید، ادامه مطلب را دنبال کنید. با تکنیک تابلو خوانی در بورس آشنا شوید.

جامع ترین آموزش رایگان بورس در وب سایت همیارسرمایه (لطفا به صفحه اشاره شده مراجعه کنید)

آموزش تابلو خوانی بورس

بحث تابلوخوانی موضوعی هست که از بازارهای موازی وارد بازار سرمایه شده است، مثلاً بازار فارکس یا ارزهای دیجیتال و مواردی هستند که بیشتر جنبه تکنیکالی دارند تا جنبه بنیادی اما موضوعی که باید در نظر داشته باشید این است که به دلیل اینکه این مباحث از کشورهای دیگر وارد بازار سرمایه شده‌اند؛ بنابراین محدودیت‌های بازار سرمایه ایران را ندارند.

برای مثل دامنه محدود و حجم محدودی که ما در بازار سرمایه داریم باعث می‌شود خیلی از مواردی که در تکنیکال و تابلوخوانی می‌خواهیم پیاده کنیم دچار مشکل شود.

مورد دوم بحث تابلوخوانی بحثی است که در انتهای فرایند تصمیم‌گیری باید اتفاق بیفتد. یعنی بعد از بررسی بنیادی و تکنیکال برای بررسی بر اساس عرضه و تقاضا اقدام کنیم و باتوجه‌به آنچه که در صفحه tsetmc دیده می‌شود خریدوفروش انجام دهیم.

اما به‌اشتباه خیلی از مواقع آموزش صفحه دیده‌بان بازار را به‌عنوان تابلوخوانی تفسیر می‌کنند و با عباراتی مانند پول هوشمند یا مثال‌های ساده آموزش می‌دهند که همین امر سرمایه‌گذاران جدید را سردرگم می‌کند. آن اطلاعات زمانی مؤثر است که سرمایه‌گذار تجربه زیادی دارد؛ بنابراین تابلوخوانی به معنای معاملات شغلی است و به تجربه زیادی نیاز دارد و بدون تجربه و صرفاً با نگاه‌کردن به چند عدد و ارقام نمی‌توان اقدام به سرمایه‌گذاری کرد که قطعاً تجربه خوبی نخواهید داشت.

بحث تابلو خوانی با بحث آشنایی با صفحه دیده بان بازار یعنی چیزی که در بازار محسوس شده است کاملا متفاوت است.

یک استدلال ساده این است که فردی که هیچ اطلاعی از بازار سرمایه و دانش خاصی در این زمینه ندارد، می‌خواهد با یک دوره تابلوخوانی بتواند از بازار کسب سود کند. این امر کمی سخت به نظر می‌رسد.

بحثی که در قالب تابلوخوانی مطرح می‌شود شاید باید تحت عنوان دیگری به نام‌آشنایی با صفحه دیده‌بان بازار یا آشنایی با صفحه tsetmc گفته شود.

اینکه یک‌سری محتوا و اطلاعات را بتوان از صفحه درک کرد به معنای اینکه می‌توانیم تابلوخوانی کنیم نیست. پس تابلوخوانی چیست؟ تابلوخوانی یعنی معاملات شهودی. یعنی معاملاتی که فردی که بسیار باتجربه با دانش قبلی از حوزه تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، با بررسی عرضه و تقاضا در بازار سرمایه یا همان دیده‌بان بازار می‌تواند اقدام به انجام تصمیم خود کند (چه خریدوفروش).

یک نکته مهم وجود دارد و آن این است که ما نمی‌توانیم با تابلوخوانی تحلیل را حذف کنیم و میان‌بر بزنیم چون صرفاً با نگاه‌کردن به یک صفحه نمی‌توان معامله کرد و نمی‌توان  انتظار داشت که نتیجه خوبی حاصل کرد.

واقعیت این است که آشنایی با مفاهیم دیده‌بان بازار و تحلیل، دو مفهوم کاملاً متفاوت هستند و در واقع تابلوخوانی آخرین مرحله از سرمایه‌گذاری است که توسط سرمایه‌گذاران باتجربه و حرفه‌ای انجام می‌شود این دو را با هم اشتباه نگیریم.

در ادامه به بررسی پارامترهای تأثیرگذار در تابلوخوانی پرداخته می شود

پارامترهای تاثیرگذار در تابلو خوانی

تابلو خوانی در بورس ایران شامل یک سری پارامترها می‌شود که در ادامه بصورت مختصر آن‌ها را دنبال خواهیم کرد. اگر وارد سایت tsetmc.com شوید و نام نماد خود را جستجو کنید، با تابلوی زیر مواجه می‌شوید. البته لازم به ذکر است که تابلوی زیر مربوط به نماد بکهنوج است که برای مثال آورده شده است. با توجه به این نماد به بررسی پارامترهای تأثیرگذار در تابلو خوانی بورس می پردازیم.

• تغیرات قیمتی سهم در تابلو بورس

یکی از پارامترهای مهم در یادگیری اصول تابلو خوانی و سرمایه گذاری موفق در بورس، توجه به قیمت پایانی و معامله است. با همین یک پارامتر نیز می‌توانید سیگنال‌های کوتاه مدتی از سهم دریافت کنید. اگر از ساعت 12 به بعد، مشاهده کردید که قیمت معامله بیشتر از قیمت پایانی است، می‌تواند سیگنال کوتاه مدتی برای خرید باشد! اگر بخواهیم ساده بگوییم، بطور مثال زمانی که قیمت پایانی سهم 1- و قیمت معامله 3+ است، نشان می‌دهد که احتمالا خبری در سهم است که معامله‌گران راضی شده‌اند سهم را 4 درصد بالاتر از قیمت پایانی خرید کنند.

به عبارت دیگر اگر دیدید که سهامداران و سرمایه گذاران در بازار بورس و اوراق بهادار سهامی در بازه قیمتی مثبت (به طور مثال 2+) خریداری می کنند، مطمئن باشید این سهام رو به رشد خواهد بود و در روزهای آتی با سیر صعودی قیمت همراه خواهد بود. در این صورت می توانید با خرید این قبیل سهام ها به یک سود تضمین دست پیدا کنید. بنابراین در هنگام خرید یا فروش سهام حتماً به قیمت پایانی و قیمت معامله سهام مدنظرتان توجه داشته باشید.

زیرا با کوچکترین نوسان ممکن متحمل سود یا زیان شوید. در این راستا آشنایی با تابلو خوانی و اصطلاحات تابلو بورس مطمئناً در موفقیت شما تأثیرگذار خواهد بود. زیرا آستانه قیمت، قیمت کف بازار، قیمت آخرین معامله و … از اصلی ترین اصطلاحات تابلو بورس هستند و می توانند شما در خرید یا فروش سهام یاری کنند.

• بازده سهم

این قسمت نیز نشان می‌دهد که بازه روزانه، هفتگی و سالانه سهم بین چه اعدادی قرار دارد.

• معاملات حقیقی و حقوقی

یکی از مهم‌ترین پارامترها در آموزش تصویری تابلو خوانی بورس ، توجه به این قسمت است. معمولا افراد حقوقی با توجه به سیاست‌های شرکت، دست به معامله ‍‌می‌زنند و اگر بطور مثال در صف خرید حجم زیادی از سهم را فروشنده بودند، یا به اصلاح، سهم را روی سر خریدار خالی کردند، آگاه باشید که می‌تواند سیگنال خروج از سهم باشد.

پس به این نتیجه می‌رسیم که خرید سنگین حقوقی در منفی‌ها یا فروش سنگین در صف خرید، می‌تواند سیگنالی برای ورود یا خروج را به ما منتقل کند. اما بطور کلی سعی کنید معاملات حقیقی‌ها را بیشتر در معاملات خود مدنظر قرار دهید.

اگر در سهم‌های کوچک به یکباره متوجه شدیم که تعدادی از افراد حقیقی شروع به خرید میلیاردی کردند، می‌تواند این را بازگو کند که به اصطلاح، در حال جمع کردن سهم برای یک رشد شارپ هستند. همه‌ی این تکنیک‌ها را سعی کنید در کنار هم قرار داده و سپس وارد معامله شوید تا ریسک معاملات خود را پایین بیاورید.

• تعداد و حجم معاملات

یکی دیگر از فاکتور و نکات مهم در تابلو خوانی، توجه به این قسمت است.

• میانگین حجم ماه و حجم مبنا

یکی از مهم‌ترین تکنیک تابلوخوانی در بورس، مقایسه میانگین حجم ماه با حجم معاملات روزانه است، این تکنیک به ما بازگو می‌کند که اگر حجم معاملات به یکباره چند برابر میانگین حجم ماه بود، بدان معناست که اتفاقی در سهم در حال رخ دادن است.

یکی از اصطلاحات تابلو بورس که تا حد زیادی می تواند سهامدار را در خصوص خرید یا فروش سهام راهنمایی کند، میانگین حجم ماه و حجم مبنا است. شما می توانید با بررسی این اعداد و ارقام یک تصمیم درست درخصوص سهام موردنظرتان بگیرید.

• تابلوی خرید و فروش

در این قسمت اردرهای مربوط به خرید و فروش قابل مشاهده است

• نمودار قیمت و حجم سهم در طول روز

توجه به نمودار قیمتی در بازه یک روزه و حجم معاملات، در این قسمت مشخص شده است که یکی از قسمت‌های نسبتا مهم در تابلو خوانی به حساب می‌آید.

• نسبت قیمت تابلو به سودآوری شرکت

این پارامتر را می‌توان جزو نکات تحلیل بنیادی و تکنیکال طبقه بندی کرد. حتما در انتخاب سهم، سعی کنید، شرکتی را مدنظر قرار دهید که p/e پایینی ( منفی نباشد ) را داشته باشد.

همچنین نرم افزار تابلوخوانی، می‌تواند پارامترهای گفته شده را مورد نظر قرار دهد و با توجه به یک سری فیلترها، سیگنال‌هایی را معرفی کند.

در سایت www.tsetmc.com ، در سمت راست باکس اطلاعات بازار بورس را نشان می‌دهد و سمت چپ در خصوص شاخص‌های بورس و در سایر قسمت‌ها نماد‌های تاثیر گذار در شاخص بورس و نماد‌های پربیننده را مشاهده می‌کنید.

بازار نقدی بورس در یک نگاه

در باکس اول، ما اطلاعات کلی از بازار نقدی بورس کسب می‌کنیم؛ وضعیت بازار که بازار باز است، شاخص کل تغییرات آن نسبت به روز گذشته، شاخص هم وزن و ارزش بازار بورس را می بینیم. ارزش بازار به معنی مجموع ارزش بازار شرکت هایی است که در بورس پذیرفته شده اند و ارزش بازار یک شرکت به معنی قیمت هر سهم ضرب در تعداد سهام آن شرکت‌ است.

در قسمت بعدی تعداد معاملاتی که انجام شده، ارزش معاملاتی که در یک روز انجام شده‌اند، حجم معاملات که تعداد سهام معامله شده در روز را مشخص می‌کند، دیده می‌شود. شاخص دوم بورس چیست؟

شاخص‌های منتخب

در سمت چپ شاخص کل مشاهده می‌شود که شاخص کل شبیه نرخ تورم است. در اقتصاد کلان شاخص کل تغییرات در سهام شرکت ها را نسبت به روز قبل حساب می‌کند. در شاخص کل، تغییرات شرکت‌ها با یکدیگر برابر نیست؛ بر فرض تاثیر شرکت فولاد مبارکه اصفهان که ۱۳۰ میلیارد سهم دارد، با شرکتی مثل نوش مازندران که تعداد سهام آن بسیار اندک است، برابر نیست. تغییرات یک شرکت بزرگ به واسطه تعداد سهمشان نسبت به شرکت‌های کوچک در شاخص کل بیشتر تاثیر گذار هستند.

منظور از بزرگ و کوچک بودن شرکت تعداد سهام آن شرکت است. در شاخص کل هم وزن، بر خلاف حالت قبل که شرکت‌های بزرگ تاثیر بیشتری در شاخص داشتند، این مساله تعدیل می شود؛ همه شرکت‌ها با یکدیگر برابر هستند. به صورتی که اگر شرکتی مثل فولاد مبارکه ۲ درصد رشد کرد و شرکت کوچکی مثل غنوش که ۵۰ میلیون سهم دارد، دو درصد افت کرد، این تغییرات میانگین گرفته می شود و برابر با صفر درصد تغییر شاخص هم وزن می شود.

در قسمت پایین نیز که مربوط به بازار فرابورس است، اطلاعاتی همچون نماد های پربیننده و تاثیر نمادها در شاخص فرابورس را نشان می دهد. در حالت کلی منظور ما از شاخص، همان شاخص کل است و شاخص فرابورس به ندرت استفاده می‌شود.

شاخص کل هم وزن چه کمکی به ما می‌کند؟

به این مثال توجه کنید که در یک روز شاخص کل ۱۹۰ واحد رشد داشته است. نماد‌هایی که رنگ سبز هستند یعنی رشد داشتند و رنگ قرمز یعنی افت داشتند. شاخص کل حدود ۱۹۰ واحد رشد داشته و شاخص همراه اول حدود ۷ واحد رشد داشته است. چیزی که مهم است، درصد تغییرات است؛ یعنی این ۱۹۰ واحد نسبت به مقدار شاخص در روز قبل چند درصد بوده که ۲۲ درصد رشد داشته اما شاخص کل ۴صدم درصد رشد داشته است.

ما وقتی می بینیم که شاخص کل ۲۲ درصد رشد دارد و شاخص هم وزن هم تقریباً رشدی ندارد. این مساله به ما این نکته را می گوید که بازار به واسطه چند سهم بزرگ رشد کرده یعنی اگر شاخص کل رشد کرده، میانگین کل بازار رشد نبوده و میانگین کل بازار در هم وزن تقریباً می‌شود گفت متعادل و صفر بوده است.

این شاخص کل به واسطه چند سهم بزرگ مثل ومعادن، گل گهر، چادرملو، معدن و فولاد مبارکه و همراه اول که سهم‌های بزرگ بازار هستند و ۲۰-۳۰ درصد بازار را تشکیل می‌دهند، تغییر می‌کند.

شاخص کل گویای چه نکاتی است؟

زمانی که تغییرات شاخص کل در جهت مثبت، بیشتر از شاخص هم وزن باشد، ممکن است یک نکته منفی تلقی شود. وقتی ما می گوییم «بیشتر» منظور از آن یک اختلاف خیلی زیاد است؛ نه اینکه یک اختلاف بسیار اندک مثلاً شاخص هم وزن تغییری نداشته و یک دفعه می‌بینیم شاخص کل یک درصد تغییر دارد.

در این اختلافات گفته می‌شود که شاخص کل به واسطه معاملات چند نماد بزرگ مثبت شده و این نمادها ممکن است فردا دیگر مثبت نشوند و بازار منفی شود. پس، بنابراین تکرار می‌کنم اگر شاخص کل تغییراتش در جهت مثبت باشد، یعنی اگر سبز رنگ باشد، خیلی بیشتر از شاخص هم وزن باشد، این نکته مثبتی برای معاملات روز بعد نیست و بالعکس زمانی که شاخص هم وزن خیلی مثبت می شود

مثلاً یک درصد مثبت میخورد، شاخص کل تغییری نمی کند و یا حتی منفی می خورد، می گوید که میانگین کل بازار مثبت بوده اما چند سهم خیلی بزرگ بوده اند که در شاخص کل تاثیرگذار هستند مثل فارس، همراه، فولاد، گل گهر این چند تا سهم در بازار منفی بوده اند و باعث شده‌اند که شاخص منفی بشود.

در جهت افت شاخص هم این مساله مصداق دارد؛ زمانی که شاخص کل یک درصد افت نسبت به روز قبل پیدا می‌کند و شاخص هم وزن صفر یا متعادل است، این نکته مثبتی برای بازار می تواند تلقی شود چون شاخص کل به واسطه چند سهم بزرگ منفی شده و کلیت بازار مثبت است.

برای آشنایی بیشتر با مفهوم شاخص کل، خواندن مقاله شاخص بورس چیست؟ و محاسبه شاخص کل بورس چگونه است؟+فرمول! را توصیه میکنم.

نماد های پر بیننده

نمادهای پر بیننده عموماً گردش سهامشان خیلی بالا است و بازار توجه ویژه‌ای بر این نمادها دارد. البته این مساله به معنی این نیست که این سهام حتماً رشد پیدا می‌کنند اما نمادهایی هستند که کلیت بازار روی آن‌ها زوم کرده‌اند و یا منتظر این هستند که این سهام را بخرند یا یا بفروشند. نمادهای پربیننده فرابورس مثل بازار بورس نماد هایی هستند که توسط معامله‌گر‌ها زیاد دنبال می شوند.

ارزش معاملات در تابلو بورس

ارزش معاملات نیز از مفاهیم تاثیر گذاری است که نیاز است به مفاهیم و اطلاعات آن بپردازیم. ارزش معاملات اگر رو به بهبود باشد، به این معنی که شما ارزش معاملات یک هفته تا ده روز قبل را بررسی می کنید و اگر این آمار رو به بهبود باشد، می گویند این یک نکته مثبت و خوبی است؛ چراکه نقدینگی وارد سهام شده و گردش معاملات افزایش پیدا کرده و این می‌تواند یک نکته مثبت باشد. البته این مورد را نیز باید حتماً تعدیل کنید.

در قسمت «بورس اوراق بهادار تهران» و زیر برگ «افزایش‌ها و تغییرات» می توان اطلاعات جزیی از بیشترین ارزش معاملات، بیشترین حجم معاملات و سایر اطلاعات را ببینیم. در این قسمت نام نماد، تعداد معاملات انجام شده و حجم معاملاتی که انجام شده را نشان می‌دهد. ارزش بازار شرکت که گفته شد برابر است با تعداد سهام شرکت ضرب در قیمت روز آن سهم است که اگر برای همه نمادها را جمع بزنیم به ارزش کل بازار تبدیل می‌شود.

در این ارزش بازار باید معادلات بلوک را از دل ارزش معاملات بیرون بیاوریم. معاملات بلوکی معاملاتی در حجم سنگین هستند. به عنوان مثال من پتروشیمی پردیس یک معامله می‌کنم و ممکن است این یک میلیون معامله ای که انجام می شود حدود ۲۰- ۳۰ میلیون از سهام این شرکت معامله بشود، به این نوع از معامله، معاملات بلوک می‌گویند.

معاملات عمده حجم معاملاتشان از معاملات بلوک ممکن است خیلی بیشتر باشد به گونه ای که تعداد سهم مورد معامله از درصد معینی از کل سهام آن شرکت، یا حجم معاملات آن طی دوره معین و یا حجم معاملات کل بازار طی مدت معین بیشتر باشد.

همانطور که گفته شد یکی از مهم‌ترین عوامل در تشخیص روند سهم، توجه به تابلو خوانی یا بازار خوانی است. در ابتدا سعی شد تا بصورت خلاصه از اهمیت تابلوخوانی در معاملات صحبت شود. همچنین در ادامه پارامترهای مهم در تابلوخوانی را به اختصار توضیح دادیم و سعی شد تا نکات مهم‌تر در تابلو را بیشتر مورد بحث قرار دهیم.

سخن آخر

در پایان این طور جمع بندی می گردد که یکی از رموز موفقیت در بورس آشنایی با اصطلاحات تابلو بورس است. زیرا کلید و پایه اصلی و اساسی ورود در بورس و خرید و فروش سهام آشنایی با تابلو بورس و اصطلاحات آن است. بدین منظور در سایت «همیار سرمایه» تمامی نکات و اصول تابلو خوانی و آشنایی با اصطلاحات تابلو بورس در اختیار شما علاقه مندان به بورس و سرمایه گذاری در آن قرار داده شده است.

مقاله ” سفته بازی در بورس ” را مطالعه نمایید.