تابلو‌خوری(تابلوخوانی-بازار خوانی)؛ چرا و چگونه؟ (بخش دوم)
تابلوخوانی (بازار خوانی)؛ چرا و چگونه؟ (بخش دوم)
همیشه میگن از روی ظاهر آدم‌ها قضاوت نکنید؛ کاری به درست و غلطش ندارم اما تو بورس این مساله درست نیست. تو بورس میگن ظاهر رو ببین، سهامُ بخر. قسمت قبل کلیات و مفاهیم هر سهم رو گفتیم. الان دیگه وقتشه ببینیم از ظاهر قراره چه چیزایی رو بفهمیم و چه کمکی قراره به ما بکنه.
سر برگ قیمت‌ها
در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران www.tsetmc.com ، در سر برگ سوم بورس اوراق بهادار تهران و بخش قیمت‌ها، می‌توان اطلاعات جزیی از ارزش و قیمت‌ها سهم‌ها داشته باشیم که به شرح زیر هستند:
جدول اول نماد هایی است که بیشترین رشد را در قیمت پایانی‌شان نسبت به روز گذشته دارند.
جدول دوم نمادهایی است که بیشترین افت را در قیمت پایانی‌شان نسبت به روز گذشته دارند.
جدول سوم نمادهایی هستند که آخرین قیمت آن ها به قیمت پایانی بیشترین رشد را دارد.
جدول چهارم نمادهایی هستند که آخرین قیمت آن ها به قیمت پایانی بیشترین افت را دارد.
جامع ترین آموزش رایگان بورس در وب سایت همیارسرمایه (لطفا به صفحه اشاره شده مراجعه کنید)
جدول اول و دوم که مشخص است در مورد چه چیزی صحبت می‌کنیم. به همین دلیل به سراغ جدول سه و چهار می‌رویم و با یک مثال مساله را توضیح می‌دهیم. برای مثال نماد «سفار» را باز می‌کنیم که در آن قیمت پایانی سهم ۲۸۷۴۵ ریال و آخرین معامله‌ای که انجام شده ۳۰۱۶۶ ریال بوده است. تغییر قیمت نسیت به روز گذشته نزدیک صفر و نسبت به آخرین معامله ۵ درصد است.
این نمادها عموماً به این شکل هستند که معاملات آنها از ساعت ۹ تا حدوداً ۱۲ به صورت متعادل و منفی معامله می‌شوند و قیمت پایانی آنها بین صفر و یا حتی منفی بسته شده است. در لحظات آخر بازار قیمت آخرین معامله‌شان رشد پیدا میکند و یا حتی به صف خرید نیز می‌رسد. در این حالت فرض کنید قیمت آخرین معاملات‌شان ۵ درصد رشد داشته و قیمت پایانی آنها ۲ درصد افت داشته یعنی منفی ۲ درصد بوده است؛ اینجا اختلافشان ۷ درصد می‌شود و ممکن است در این جدول قرار بگیرد.
تحلیل
این نمادها چون قیمت پایانی‌شان پایین هستند و آخر بازار رشد کردند، به احتمال قوی یک خبری، اطلاعیه‌ای، حتی شایعه ای درخصوص این نمادها در بازار پیچیده شده یا منتشر شده که باعث می شود که روز معاملاتی بعد از این سهم ها انتظار داشته باشیم که در مثبت یا حتی صف خرید معامله بشوند. این معامله هم جنبه نوسان گرفتن از بازار دارد. پس بازاری که در این جدول مشاهده می‌کنید به خاطر اینکه قیمت آخرش خیلی بیشتر از قیمت پایانی‌شان هستند، به احتمال زیاد روز معاملاتی بعد مثبت معامله می‌شوند و حتی ممکن است صف خرید بشوند؛ چراکه محدودیت درصد نوسان، نسبت به قیمت پایانی امروز سنجیده می شود. در جدول چهار، عکس این اتفاق رخ میدهد. در این جدول، نمادهایی هستند که بیشترین کاهش را نسبت به قیمت پایانی داشتند یعنی آخرین معامله ای که انجام شده نسبت به قیمت پایانی افت شدیدی داشته مثلاً نماد «بسویچ» این نماد را که من باز می کنم میبینید که قیمت پایانی این نماد کمتر از یک درصد منفی است ولی قیمت پایانیش نزدیک به ۵ درصد منفی خورده است.
احتمالاً نماد در طول سه ساعت و ربع در طول بازار متعادل معامله شده و آن نیم ساعت یک ربع آخر نماد قیمتش افت پیدا کرده و این افت باعث شده که این نماد در این جدول بیاید جا بگیرد پس به احتمال خیلی زیاد روز معاملاتی بعد که ممکن است حالا یک روز باشد، دو روز باشد، ولی طی بازه کوتاه مدت این نمادهای این بخش آخر روز بعد منفی معامله بشوند و حتی تا به صف فروش هم برسند.
در زیر منو زرد رنگ فرابورس نیز منو سوم قیمت است که همون چهار جدول بالا مشاهده می‌شود.
چگونه نماد مورد نظرمان را پیدا کنیم؟
برای جست‌وجوی نمادها باید روی علامت ذره بین سبز رنگ کلیک کنید و نماد مورد نظر را جست‌وجو کنید.
قسمت نارنجی رنگ دیده بان بازار را نشان میدهد که در بخش قبل با آن آشنا شدیم. فرض کنید می‌خواهیم نماد سرمایه گذاری توسعه ملی با نماد «وتوسم» را بررسی کنیم. در این صفحه همه اطلاعات نماد و توسن را می‌بینیم. این جداول اگر برای شما نشان داده نمی شود می‌توان با ابزار تغییر مکان یا نمایش اطلاعات وضعیت نمایش را تغییر داد . در این نماد آخرین معامله ۳۶۲۹ ریال و معادله پایانی ۳۶۸۲ است.
قیمت اولین معامله و قیمت دیروز چه کمکی میتواند به من بکند؟در معاملات حقیقی و حقوقی میتواند اطلاعات خوبی بدهد.
معاملات حقیقی و حقوقی چه کمکی میکند؟
شاید شنیده باشید که وقتی یک نماد را حقوقی در حجم زیاد می خرد یعنی احتمالاً یک اطلاعات نهانی از آن شرکت وجود دارد که شرکت میتواند در آینده قیمتش رشد پیدا کند و بالعکس وقتی یک حقوقی سهام یک نماد را می‌فروشد، ممکن است در آینده قیمت آن افت پیدا کند؛ چراکه آنها زودتر اطلاع پیدا می‌کنند که در آینده مشکلی برای سهم ایجاد می‌شوند به همین دلیل زودتر اقدام به فروش سهم می‌کنند. این تحلیل‌ها شاید دیگر قدیمی شده و در بازار ما صادق نیست که د لیل آن را در ادامه توضیح می‌دهیم. در معاملات خرید و فروش حقیقی که در قسمت بنفش دیده می‌شود می‌توان حجم معاملات حقیقی و حقوقی را در روزهای مختلف مشاهده کرد.
برای این نماد در تاریخ ۱۲آبان ماه خرید حقیقی ۱۱۹ و حجم آن۱٫۷۸۱ میلیون و قیمت میانگین آن ۳۷۳۸ ریال بوده است و خرید حقوقی ۱ نفر به حجم ۲۱۵۰۹۸ و قیمت میانگین آن ۳۷۵۳ ریال است. از طرفی فروش حقیقی ۱۰۴ نفر و حجم ۱٫۱۵۲ میلیون با قیمت میانگین ۳۷۴۴ ریال انجام شده است. فروش حقوقی ۲ نفر و حجم ۸۴۳۶۰۱ انجام شده که قیمت میانگین آن ۳۷۳۵ ریال بوده است.
اما این چه اطلاعاتی می تواند به ما بدهد؟ بر خلاف گذشته بهتر است رفتار حقیقی‌ها را تحلیل کنیم؛ چراکه حقوقی‌ها که شما در بازار میبینید مدیریت و تصمیم گیرنده آنها توسط حقیقی ها است و ممکن است اینجا منافع فردی به منافع شرکت ترجیح داده بشود و برعکس آن چیزی که در گذشته بوده رخ بدهد اما به چه شکلی هست؟
برای تحلیل بهتر این ارقام لازم است ببینیم به ازای هر نفر حقیقی چند سهم خریداری و فروخته شده است. اینجا کاری که باید انجام دهیم این است که تعداد سهام را بر تعداد افراد تقسیم کنیم هر نفر حقیقی ۱۴۹۶۶ سهم خریده و ۱۱۰۷۶ سهم فروخته است.
تحلیل
در معاملات همیشه یادتان باشد معاملات حقیقی ها بسیار بسیار مهم تر هستند؛ چراکه حقیقی ها همیشه از جیب خودشان پول میدهد پس با دقت بیشتری معامله انجام می‌دهند اما حقوقی ها ممکن است این طور نباشد که دلایل آن در ادامه بررسی می‌شود. حقیقی تقریبا ۱۵۰۰۰ سهم خریده و ۱۱۰۰۰ سهم فروخته است؛ پس حقیقی خریدار قوی تری هست. معاملات حقیقی در خرید قوی تر است و هر طرف که قوی تر باشد، به احتمال زیاد معاملات روزهای بعد به سمت فردی که قوی‌تر انجام داده، می‌رود یعنی به احتمال زیاد این سهم در آینده رشد خواهد داشت. در معاملات حقیقی‌ها می تواند این روند باشد که چون در تحلیلشان قوی هستند یعنی انتظار دارند سهم رشد بکند که اقدام به خرید و فروش سهم می‌کنند. در معاملات حقوقی زمانی که حقوقی خیلی سنگین می‌فروشند، می‌توانند روند رشد یک سهم را کند کند اما زمانی که حقوقی خیلی خوب می خرد میتواند روند افت یک سهم را خیلی کند بکند، به عبارتی به قول معروف از سهم در بازار حمایت میکند. پس برای ما در معاملات حقیقی و حقوقی خیلی مهم است که ببینیم هر فرد حقیقی چند سهم خریداری کرده و فروخته و در قبال خرید و فروش ببینیم کدام قوی تر عمل کردند اگر خریدار قوی تر عمل کرده بود می توانیم بگوییم که این سهم در آینده میتواند رشد پیدا بکند اگر فروش حقیقی قوی تر عمل کرده بود می توانیم بگوییم این سهم در آینده افت پیدا میکند. شایان ذکر است که برای این بررسی فقط نباید یک روز را در نظر بگیرید بلکه باید دید در طی یک هفته یا ۱۰ روز اخیر معاملات حقیقی‌ها قوی‌تر بوده یا خیر! اگر قوی تر بوده این میتواند منجر شود به رشد قیمت سهام در روزهای آتی شود اگر بالعکس فروش حقیقی قوی تر بوده این می تواند منجر به افت قیمت سهم شود. حالا این سریعتر افت پیدا کند یا سریعتر رشد پیدا کند و این بستگی به عرضه و تقاضای حقوقی ها در بازار دارد. طبیعتا وقتی حقوقی ها خیلی عرضه می کنند میتواند روند رو به رشد سهم را کم بکند و بالعکس.
برای نماد «وتوسم» در قسمت معامله در ماه، حتماً وقتی که در سهمی می خواهید سرمایه گذاری بکنید میانگین حجم معاملاتش را مشاهده بکنید. به عنوان مثال اگر سهمی را ۵۰۰ میلیون بخرید که سهم بیشتر از ۱۰ میلیون تومان در روز معامله نمی شود. خوب طبیعتا وقتی شما این کار را انجام بدهید در فروش این سهم به مشکل می خورید. اینجا میانگین حجم معاملات در ماه می تواند به شما کمک بکند، یا اینکه سابقه معاملاتش را ببینید. سابقه معاملات به صورت یک جدول حجم معاملات هر روز را نشان میدهد.
ببینید در میانگین روزانه چه ارزشی چه حجمی معامله شده و نسبت به سرمایه‌گذاری شما حجم معاملاتش منطقی و معقولانه است؟ بهتر این است که نسبت به حجم معاملات، ارزش معاملات را بررسی بکنید؛ چراکه ممکن است یک شرکتی یک میلیون سهم در روز معامله شود و هر سهمش باشد ۱۰۰ تومان شرکت مقابل هم یک میلیون معامله می شود هر سهمش باشد ۱۵۰۰تومان با همدیگه خیلی تفاوت دارند و این ارزش معاملات خیلی میتواند به شما کمک بکند.
سهام شناور
سهام شناور آن درصدی از سهام شرکت است که در بازار گردش دارد و معامله می‌شود یعنی به قول معروف سهامی که بلوکه شده و خشک شده از دل این سهام بیرون می‌آید.
فرضا یک شرکتی یک میلیارد سهم دارد از این یک میلیارد حدود ۳۰۰ میلیون سهمش در بازار مدام در حال گردش است و توسط افراد معامله می‌شود اما حدود ۷۰۰ میلیون از این سهام توسط این سهامداراش بلوکه شده یعنی سهامداران سهام شرکت را خریده و این سهام را اصلاً معامله نمی کنند مثلاً زیرمجموعه های تاپیکو همین صورت هست؛ سهامی را که عموما میخرند سهامدار منفعل در بازار شناخته می شود.
تحلیل
سهام شناور آزاد وقتی کم باشد یعنی عرضه ها در بازار کم است، زمانی که سهام رشد پیدا می کند شناور آزاد کم باشد خوب طبیعت ارزشش خیلی سریعتر پیش می رود؛ چون شناوری در بازار ندارد. شناوری آزاد وقتی پایین باشد ریسک اون سهام زیاد است و عموما سفته بازها و نوسان گیران از بازار می روند سراغ شرکت‌هایی که شناوری شان پایین هست چون عرضه اون سهام خیلی کم هست و خیلی راحت میتواند قیمت سهمش رشد پیدا بکند.
اما اگر شناوری خیلی بالا باشد زمانی به شما کمک میکند که قیمت سهام در حال افت هست. وقتی در حال افت باشد اگر شناوری پایین باشد کسی خریدار اون سهم نیست اما اگر شناوری بالا باشد می تواند این گردش معاملات را افزایش دهد و اینکه سهام شما مکرر در صف فروش قرار نگیرد.
نویسنده: آقای جواد فروغی
دیدگاهتان را بنویسید