شرکت‌ها برای رسیدگی به ترازنامه، صورت سود و زیان سال مالی قبل، صورت دارایی، مطالبات شرکت و رسیدگی به گزارش مدیران، اعضای هیئت مدیره، بازرسان و سایر امور مربوط به حساب های سال مالی معمولا باید در سال یک بار، مجمع تشکیل دهند. به گردهمایی هایی که توسط مدیران و سهامداران یک شرکت سهامی برای تعیین وضعیت شرکت و تصمیم گیری درباره مسائل مهم و فعالیت های شرکت برگزار می گردد، مجمع شرکت سهامی گفته می شود.

به عبارت دیگر وقتی صاحبان سهام به منظور گرفتن تصمیماتی در خصوص شرکت که منجر به ایجاد منافعی برای آنها می شود جلسه بگذارند، به آن مجمع گفته می شود. از مهمترین مجمع شرکتهای بورسی می توان به مجمع عمومی عادی و مجمع فوق العاده و مجمع موسس اشاره کرد. در این مطلب سعی کردیم به تمام نکات مهمی که شما در رابطه با مجمع شرکت ها باید بدانید بپردازیم.

آشنایی با مجمع شرکت سهامی

در این مقاله می‌خواهیم در خصوص مجمع شرکتهای سهامی صحبت کنیم و مجامعی که شرکت‌ها برگزار می‌کنند و  به علت برگزاری مجمع نمادشان در بازار متوقف می شود توضیح دهیم.

برگزاری مجمع شرکت سهامی شرکتها موضوع مهمی است که شما به عنوان یک سهامدار و معامله گر وقتی در بازار سهام سرمایه گذاری می کنید حداقل اطلاعات قانونی و بازاری را در خصوص مجمع شرکت‌های سهامی باید بدانید چون طبیعتاً محال است که در بازار فعالیت کنید و با این مبحث (مجامع شرکت‌ها) برخوردی نداشته باشید.

این موضوع مهمی است که شما به عنوان یک سهامدار و معامله گر وقتی در بازار سهام سرمایه گذاری می کنید حداقل اطلاعات قانونی و بازاری را در خصوص مجامع شرکت‌ها باید بدانید چون طبیعتاً محال است که در بازار فعالیت کنید و با این مبحث (مجامع شرکت‌ها) برخوردی نداشته باشید.

در آینده شما احتمالا سهمی را می خرید که خواسته یا ناخواسته به مجمع آن سهم بر می خورید و باید بدانید که چه اتفاقاتی برای سهام آن شرکت می‌افتد.

البته حضور در برگزاری مجمع شرکت سهامی موضوع مهمی است که شما به عنوان یک سهامدار و معامله گر وقتی در بازار سهام سرمایه گذاری می کنید حداقل اطلاعات قانونی و بازاری را در خصوص برگزاری مجمع شرکت سهامی باید بدانید چون طبیعتاً محال است که در بازار فعالیت کنید و با این مبحث (مجامع شرکت‌ها) برخوردی نداشته باشید.

به استراتژی معاملاتی نیز بستگی دارد. سهامدارانی که نوسان گیر هستند، یعنی دید کوتاه مدتی برای معاملات شان دارند عموما در مجامع شرکت ها شرکت نمی کنند. اما سهامدارانی که دید میان مدت و بلند مدتی دارند با توجه به استراتژی و دیدگاه هایی که دارند از جمله دریافت سود سهم شان، در مجامع شرکت ها نیز شرکت می کنند.

برای مثال، برخی شرکتها با توجه به درآمد و فروش و سودی که دارند، سود های خود را در طی سال ذخیره می کنند و بعد از مدتی تصمیم به تقسیم سودشان بین سهامدارن می گیرند. تصمیم گیری در مورد چنین موضوعاتی باید در جلسات رسمی انجام شود. همچنین برای اشنایی بیشتر با سو مجمع میتوانید مقاله ” سود مجمع چیست؟ ” را مطالعه نمایید.

ابتدا به تعریف مجمع می پردازیم. مجمع به به تجمعی از سهام‌داران یک شرکت به عنوان صاحبان سهام و مدیران شرکت گفته می شود، که به منظور تصمیم گیری در خصوص فعالیت‌های شرکت گرد هم می آیند.

اما برویم سراغ مجامع شرکتها؛ برای شرکت‌ها قانون تجارت داریم. یعنی وقتی می‌گوییم شرکت سهامی عام، به این معنی است که سرمایه اش به تعدادی سهام تقسیم شده است و اینکه آن شرکت سهامداران متعددی دارد. با چه سهم هایی به مجمع برویم ؟

اما شرکت‌های سهامی عام در قانون تجارت ۳ مجمع برایشان تعریف شده است. یکی مجمع موسس هست که خب طبیعتا در بورس با این مجمع اصلاً برخوردی نمی‌کنیم چون مجمع موسس هنگام تاسیس شرکت برگزار می شود و پس از ثبت شرکت دیگر این مجمع تشکیل نخواهد شد.

هدف از تشکیل مجمع موسس چیست ؟

• تامین سرمایه اولیه شرکت
• تصویب اساسنامه
• انتخاب نخستین مدیران و بازرس قانونی و پدیرش سمت شان به صورت رسمی
• تعیین روزنامه کثیر الانتشار شرکت
• تعیین نخستین نشانی شرکت

اما دو مجمع دیگر وجود دارد که خیلی مهم هستند. یکی مجمع عمومی عادی سالیانه هست و دیگری مجمع عمومی فوق العاده.

در خصوص این دو مجمع می خواهیم صحبت کنیم و ببینیم که این دو چگونه هستند و چه اتفاقاتی داخل این مجامع می‌افتد و همینطور چه اتفاقاتی بعد از این برگزاری مجامع برای سهم خواهد افتاد.

 اما اگر یک تعریف کلی بخواهیم از مجمع عمومی عادی سالیانه داشته باشیم، همانطور که از اسمش معلوم است، سالی یک بار این مجمع باید برگزار و تشکیل شود. این مجمع ممکن است در سال چند مرتبه تشکیل شود اما نباید هر چند سال یک بار برگزار شود.

جلسه مجمع عمومی سالیانه متشکل از یک رئیس و یک منشی و دو ناظر می باشد. ناظران از بین سهامداران انتخاب می شوند اما منشی میتواند فردی بجز سهامدار شرکت باشد.

چه افرادی می توانند در این مجمع شرکت کنند و به مجمع دعوت می شوند؟

اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل، بازرس یا بازرسان قانونی ، سهامداران( یا وکالای آن ها) از جمله افرادی هستند که در این مجمع می توانند حضور داشته باشند.

چه کسانی حق دعوت برای برگزاری مجمع عمومی را دارند؟

رئیس هیات مدیره شرکت، نایب رئیس هیات مدیره، هیات مدیره شرکت سهامی

درصورتی که هیچ یک از مقامات ذکر شده جهت تشکیل و برگزاری مجمع اقدامی نکنند؛ بازرس قانونی شرکت یا حتی یک عضو هیات مدیره ، یا یک پنجم سهامداران شرکت و یا  اداره ثبت شرکتها بنا به درخواست فرد ذینفع نیز می توانند جهت برگزاری این جلسه اقدام نمایند.

زمان تشکیل مجمع عمومی

زمان تشکیل مجامع حتما باید به اطلاع سهامداران برسد که زمان تشکیل شدن شان یا در اساسنامه به طور دقیق مشخص می شود و یا بازه زمانی آن مشخص می شود (مثلا در نیمه اول ماه یا در نیمه دوم ماه).

مجمع عمومی بیشتر با این هدف که بخواهند صورتهای مالی شرکت را به تصویب برسانند و یک تقسیم سودی از سود شرکت در مجمع بین سهامداران سهم داشته باشند تشکیل می شود.

در بازار بورس سودی که در مجمع تقسیم می شود ، در اصطلاح به آن dps یا dividen per share گفته می شود. سود نقدی شرکتها (DPS) در مقالات آتی توضیح داده خواهد شد.

هدف از تشکیل مجمع عمومی

• انتخاب هیئت مدیره
• انتخاب و عزل حسابرس و بازرس قانونی
• انتخاب روزنامه کثیر‌الانتشار
• تصویب صورت‌های مالی و ترازنامه
• تعیین حق حضور هیات مدیره
• تعیین پاداش اعضای هیئت مدیره

تصویب طرح اساسنامه شرکت و در صورت لزوم، اصلاح آن

جهت آشنایی وبا ترازنامه های شرکت ها می توانید مقاله ” بررسی ترازنامه یک شرکت ” را مطالعه نمایید.

شرایط و نحوه برگزاری مجامع

برای رسمیت پیدا کردن جلسه مجمع عمومی عادی، حضور حداقل بیش از نیمی از سهامداران الزامی می باشد و تصمیمات با  آراء اکثریت نصف به علاوه یک سهامداران حاضر در جلسه مورد تائید و معتبر خواهد بود.

منظور از حضور 50 درصد سهامداران، صرفا درصد سهام داری می باشد نه حضور فیزیکی. به طور مثال اگر حتی یک نفر بیش از 50% سهام شرکت را دارا باشد و در جلسه نیز حضور داشته یاشد، در این صورت جلسه رسمی و تصمیمات قابل تصویب هستند.

درصورتی‌که حدنصاب لازم برای تشکیل جلسه محقق نشود، شرکت برای بار دوم آگهی دعوت برگزاری مجمع عمومی را منتشر می کند. پس از آن در جلسه دوم، مجمع با حضور هر تعداد از سهامداران قابلیت تشکیل شدن دارد.

مهلت قانونی تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه طبق قانون تجارت حداکثر 4 ماه پس از پایان سال مالی شرکت می‌باشد. از آنجایی که اکثر شرکت های فعال در بورس سال مالی شان 29 /12 می باشد، بنابر این حداکثر زمان برگزاری مجمع عمومی شرکت ها تیرماهمی باشد. برخی زود تر از زمان موعد به برگزاری مجمع اقدام می کنند و برخی تا حداکثر فرصت مشخص شده صبر می کنند.

با توجه به میزان وجه نقد، شرکت ها می‌توانند طبق قانون تجارت حداکثر 8 ماه پرداخت سود نقدی را به تعویق بیندازند. هرچه زمان پرداخت سود نقد به تاخیر بیافتد، منجر به کاهش ارزش فعلی پولی که قرار است سرمایه گذار در آینده دریافت کند می گردد. 

بسیاری از فعالان در بازار سرمایه درباره قیمت سهام بعد از مجمع سوالات زیادی برایشان مطرح می شود که پیشنهاد میکنیم مقاله ” قیمت سهام بعد از مجمع ” را مطالعه نمایید.

هیئت مدیره موظف است تاریخ تشکیل مجمع را حداقل 10 روز و حداکثر 40 روز قبل از برگزاری از طریق نشر آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار، یا از طریق سایت رسمی سازمان بورس(codal) یا سایت شرکت، به اطلاع سهامداران برساند.

محل برگزاری مجمع نیز ، محلی است که در اساسنامه شرکت قید شده است. در صورتی که آدرسی در اساسنامه شرکت قید نشده باشد، مرجع دعوت کننده به مجمع، باید نشانی را معین کند و از طریق آگهی به اطلاع سایرین نیز برساند.

در نهایت صورتجلسه ای که حاصل از تصمیمات مجمع عمومی عادی می باشد، توسط منشی جلسه، تهیه خواهد شد و به امضاء هیات رئیسه می رسد. صورت جلسه حداقل در 6 نسخه تهیه می شود که یک نسخه حتما در شرکت نگهداری و یک نسخه به بازرس قانونی و یک نسخه به رئیس مجمع و دو نسخه به دو ناظر و یک نسخه به اداره ثبت شرکت ها داده خواهد شد.

در قانون، وجود مجامع عمومی تنها در شرکت‌های سهامی و تعاونی پیش‌بینی و الزامی شده است و در سایر شرکت‌ها الزامی نیست، البته شرکت‌های با مسئولیت محدود و مختلط سهامی، درصورتی‌که تعداد شرکا بیش از دوازده نفر باشد، موظف به تشکیل مجمع عمومی هستند.

در واقع مجمع شرکتهای بورسی تنها روزنه و تنها راهی هست که شما میتوانید در تصمیم گیری‌های شرکت دخیل باشید. برای تصمیم گیری بهتر شما هنگام رای دهی و حضور ده روز قبل از تاریخ برگزاری تمامی اطلاعات مالی حسابرسی شده شرکت و شرکت های تابع آن و همچنین گزارش عملکرد هیئت مدیره به منظور آگاهی بیشتر شما منتشر به عنوان سهامدار در اختیارتان قرار خواهد گرفت.

انواع مجمع در شرکت سهامی

ممکن است تا کنون بارها نام مجامع عمومی در شرکت‌های سهامی را شنیده باشید و به دنبال این باشید که از کلیه این مجامع اطلاعات بدست آورید و روش کاری آن‌ها را بدانید. در واقع مجمع همان جلسه است اما در ابعاد وسیع‌تر و بسیار بزرگ‌تر. همانطور که در ابتدای مقاله هم خواندید مجمع عمومی به جلساتی اطلاق می‌شود که به تصمیم‌گیری در خصوص موضوعات کلی شرکت و ترسیم چشم اندازه آینده محدود می‌شود. مجمع عمومی شرکت سهامی خاص از اجتماع سهام‌داران تشکیل می‌شود.

بر حسب نوع شرکت و زمینه فعالیت آن، اهمیت و ضرورت تصمیمی که بایستی اعمال شود به سه شکل اعمال می‌شود که عبارتند از:
⦁ مجمع عمومی مؤسس
⦁ مجمع عمومی عادی
⦁ مجمع عمومی فوق‌العاده

مجمع عمومی مؤسس چیست و چه کاربردی دارد؟

⦁ وظیفه کلی مجامع عمومی در شرکت‌های سهامی را می‌توان در قالب صلاحیت مجمع عمومی مؤسس بررسی کرد که مطابق قانون و مقررات مدون عبارت است از:
⦁ بررسی گزارش مؤسسین، رسیدگی به این گزارشات و تصویب آن
⦁  تادیه مبالغ مورد نیاز و همچنین احراز پذیره‌نویسی تمامی سهام شرکت 
⦁ تصویب آورده‌های غیرنقدی که در اصل مؤسسین موجبات ان را فراهم کرده‌اند
⦁ سهام ممتاز را تصویب کند
⦁ تصویب طرح اساسنامه شرکت و اصلاح آن
⦁ انتخاب نخستین بازرس/بازرسان شرکت و مدیران
⦁ تعیین و انتشار در یک روزنامه کثیرالانتشار

مجمع عمومی فوق‌العاده

یکی دیگر از انواع معروف و شناخته شده مجمع عمومی شرکت سهامی خاص، مجمع عمومی فوق‌العاده است. اگر بخواهیم خیلی خلاصه وظایف مجمع عمومی فوق‌العاده را شرح دهیم باید نکاتی که در زیر آمده است را بدانید:  
⦁ اعمال کلیه تغییرات در مواد اساسنامه
⦁ اعمال کلیه تغییرات در سرمایه شرکت
⦁ تصمیم درباره انحلال شرکت پیش از موعد
⦁ ترتیب دادن شرایط ویژه‌ای برای سهام ممتاز
⦁ اعمال کلیه تغییرات در امتیازات وابسته به سهام ممتاز
⦁ تصمیم درباره انتشار اوراق قرضه
⦁ تصمیم درباره تبدیل شرکت یا مؤسسه سهامی خاص به شرکت یا مؤسسه سهامی عام
⦁ تصمیم در مورد تبدیل و تغییر سهام یا نام به بی‌نام یا بالعکس

مجمع عمومی عادی

مجمع عمومی عادی (یکی دیگر از انواع مجمع عمومی شرکت سهامی خاص است) و به دو صورت قابل بگذاری است:
⦁ مجمع عمومی عادی سالیانه: این مجمع در اصل باید فقط سالی یک بار در شرایطی که اساسنامه شرکت یا مؤسسه پیش‌بینی کرده است در تاریخ مشخص شده، تشکیل شود.
⦁ مجمع عمومی عادی به طور فوق‌العاده: در این مجمع که در اصل غیر از مواقع مقرر شده و تعیین شده در اساسنامه برگزار می‌شود و بنابر تشخیص هیأت مدیره یا بازرس/ بازرسان شرکت معرفی و دعوت می‌شوند. (مثلاً در حالتی که قبل از رسیدن موعد مجمع عمومی عادی سالیانه تصمیم داشته باشیم که اقدام به عزل یکی از مدیران شرکت یا مؤسسه کنیم، این مجمع باید دایر شود. )

وظایف مجمع عمومی عادی

اگر بخواهیم خلاصه بگوییم می‌توان موارد زیر را از جزئی از مهمترین تکالیف مجمع عمومی عادی به حساب‌آوریم:
⦁ رسیدگی و بررسی کلیه صورت‌های مالی شرکت
⦁ تصویب تقسیم سود سهام شرکت و همچنین اندوخته سهام بین سهام‌دارن
⦁ تعیین بازرسان و مدیران شرکت یا مؤسسه
⦁ تعیین حق الزحمه یا به عبارت دیگر دستمزد اعضای هیئت مدیره
⦁ عزل بازرسان و مدیران
⦁ تعیین و مشخص کردن یک روزنامه کثیرالانتشار در مواقع خاص
⦁ تصویب، بررسی بر نظارت اجرا و… معاملات منعقده

همانطور که دید مجمع عمومی شرکت سهامی خاص دارای انواع بسیار گوناگونی است که هر یک از این مجمع‌ها هم بایستی وظایف مربوط به خودشان را انجام بدهند. برای شرایط ضروری مجامع راه‌های ارتباطی بسیار خوبی بین سهامداران و صاحبان شرکت هستند و از این طریق اطلاعات بسیار جامع و مفیدی به سهامداران می‌رسد. در ادامه مقاله بیشتر با اموری که مجامع انجام می‌دهند آشنا خواهیم شد و در این بخش تنها به معرفی انواع مجمع در شرکت سهامی و وظایف آن‌ها اکتفا می‌کنیم.