هوش مالی چیست؟
یکی از مسائلی که افراد در زندگی با آن روبرو هستند مسائل مالی است. فرد فقیر نداشتن پول برایش مشکلساز شده و در پی یافتن راهی برای افزایش درآمد خود میباشد و از سوی دیگر فرد ثروتمند جهت حفظ ثروت و افزایش آن نیازمند برنامهریزی است.
بخشی از هوش انسان که جهت رفع مسائل مالی از آن استفاده میشود را هوش مالی میگویند. درواقع به مجموعه حواسی که به شما کمک میکند تا فرصتها و موقعیتهای مالی اطراف خود را دریابید و با خلق ایده از آنها برای رفع مشکل مالی خود استفاده نمایید، هوش مالی گفته میشود.
در دنیای تجارت مدرن جهانی و رقابتی، داشتن موفقیت اقتصادی برای شرکت ها بسیار مهم است. این موفقیت مالی را می توان از طریق انضباط مالی ، تعیین هدف و بررسی های دوره ای بدست آورد.
شرکتهایی که از موفقیت مالی برخوردار بوده اند احتمالاً می بینند که اعتماد در بین کارمندان افزایش یافته است. سود بهبود یافته و ترک کار کارکنان کاهش یافته است. این سه عامل کمک زیادی به ثبات در شرکت می کند که به نوبه خود مهد رشد است.
هوش مالی ترکیبی از هنر و همچنین علم است. هوش مالی در مورد توانمند سازی کارمندان با دانش پایه مالی صحبت می کند تا آنها بتوانند یک تصمیم تجاری مناسب بگیرند. هوش مالی و در کنار آن نبوغ مالی یک مجموعه مهارت است که هر مدیر ارشد نیاز به داشتن آن دارد.
هوش مالی معمولاً به توانایی مدیران و کارمندان در درک و اجرای اصول حسابداری اشاره دارد. بر اساس این تصور ، مدیران و کارکنان که به طور رسمی در زمینه امور مالی یا حسابداری تحصیل نکرده اند، باید اصول اساسی مالی را درک کنند. این امر به این دلیل است که وقتی آنها با اطلاعات حسابداری روبرو می شوند ، می توانند بهترین اقدامات را تشخیص دهند.
B2BCFO چهار ویژگی اصلی هوش مالی را خلاصه کرده است:
- بنیادی: در این مورذ تصمیم گیرندگان باید نحوه خواندن اسناد اولیه مالی را بدانند. این موارد شامل صورت سود و زیان، بررسی ترازنامه یک شرکت و صورت جریان وجوه نقد است. همه مدیران باید تفاوت بین پول نقد و سود و دلیل متعادل بودن ترازنامه را درک کنند.
- هنر: هوش هنری یک بخشی، علمی یک بخشی ، هوش مالی به این معنی است که تصمیم گیرندگان درکی از کاربرد مفروضات و چگونگی نتیجه گیری این مفروضات دارند.
- تجزیه و تحلیل: تصمیم گیرندگان می توانند اعداد را به طور معنی دار تجزیه و تحلیل کنند. آنها می توانند سودآوری، اهرم و نقدینگی را محاسبه کنند و بطور کلی در رفتار شناسی بازار بورس موفق ظاهر شوند.
مزیت هوش مالی
پیتر دراکر در کتاب خود ، “عملکرد مدیریت” ، مزیت هوش مالی را اینگونه توصیف کرد: اگر همه بتوانند مفهوم ارقام و همچنین اهداف کلی سازمان را درک کنند، به گونه ای عمل می کنند که وضعیت مالیشان بهبود یابد.
وقتی صحبت از فناوری می شود، اگر همه بتوانند از داده های عملکرد مالی به طور کارآمد استفاده کنند، مسیر بهبود وضعیت مالی و تصمیم گیری بهتر در مورد تجارت برایشان مشخص است.
در زیر سرفصلهایی که در این مقاله موردبحث قرارگرفته شده است، بیان میشود:
- با حوزههای تشکیلدهنده هوش مالی آشنا شوید
- چرا هوش مالی اهمیت دارد؟
- استراتژیهایی برای افزایش هوش مالی
با حوزههای تشکیل دهنده هوش مالی آشنا شوید
قبلاً گفتیم هوش مالی هوشی است که ما از آن برای حل مسائل مالی استفاده میکنیم. درواقع زمانی که بتوانیم اطلاعات دریافتی، تجربه و دانش را باهم ترکیب کرده و از آنها برای ایجاد، افزایش و یا توسعه درآمد مالی استفاده نماییم، از هوش مالی خود بهره بردهایم.
پنج حوزه تشکیلدهنده هوش مالی عبارتاند از:
- کسب درآمد بیشتر : برای مقایسه هوش مالی دو شخص، به درآمد آنها توجه میشود زیرا درآمد بیشتر شخص نشاندهنده هوش مالی بالاتر او خواهد بود. توانایی ذهنی افراد برای کسب درآمد متفاوت است. ممکن است شخصی با توان ذهنی بیشتر هوش مالی ضعیفتری داشته باشد. اینکه چطور هر فرد از تواناییهای خود استفاده کرده تا مسیر صحیح برای کسب درآمد بیشتر را پیدا کند، و زمان و انرژی خود را در آن مسیر صرف نماید، نیازمند درک مبانی مالی میباشد. افرادی که ازنظر مالی هوشمند هستند درکی از مباحث پایه مالی چون صورت درآمد، ترازنامه و صورت وجوه نقدی داشته و تفاوت آنها را میدانند.
- محافظت از پول : دومین جنبه از جوانب هوش مالی، محافظت از پول میباشد. زمانی که درآمدی کسب شد باید برای حفظ آن برنامهریزی شود تا بر افزایش پول تأثیرگذار باشد.
- بودجهبندی پول : زمانی که میزان هزینه و درآمد را بتوان پیشبینی کرد و تخصیص درآمد به هزینهها بهصورت بهینه انجام شود، بودجهبندی صحیح صورت گرفته است. اندازهگیری این حوزه از هوش مالی بر اساس مقدار پولی که بعد از پرداخت هزینهها باقی میماند، صورت میگیرد.
- تقویت پول : این حوزه، بر اساس بازده سرمایهگذاری سنجیده میشود. یعنی چگونه از میزان پول پسانداز شده، برای کسب سرمایه بیشتر استفاده نماییم. حساب سپرده یا خرید اوراق مشارکت ازجمله راههایی است که میتوان برای تقویت پول استفاده کرد اما با توجه به اینکه نرخ سود بانکی در کشور ما از نرخ رشد تورم پایینتر است، بنابراین پول ارزش خود را از دست میدهد.
زمانی که فرد بتواند تحلیل عمیقتری از اعداد و نسبتهای مالی داشته باشد و از اطلاعات موجود برای بهبود تصمیمات سرمایهگذاری استفاده نماید، از هوش مالی بالاتری برخوردار است. - بهبود اطلاعات مالی : دانستن مفاهیم مالی، بهتنهایی نمیتواند موجب رشد هوش مالی شخص شود، بلکه اطلاعات دقیق و جزئی از سرمایهگذاری نیز بخشی از اطلاعات مالی است. واگذاری سرمایهگذاری به دیگران مانع افزایش دانش مالی خواهد شد. سرمایهگذاران هوشمند میدانند که علاوه بر اعداد، زمینههای دیگری نیز وجود دارد که بر نحوه تفسیر اعداد و نوع تصمیمات اخذشده تأثیرگذار است، به این دلیل است که در بورس اوراق بهادار بااینکه اطلاعات در اختیار همه قرار میگیرد ولی عدهی کمی با تحلیل صورتهای مالی، به سود میرسند.
هوش مالی و اجزای آن
هوش مالی مجموعه مهارتهایی است که از چهار جزء زیر تشکیل شده است.
- درک بنیاد
- درک هنر
- درک تجزیه و تحلیل
- و درک اهئاف
برای موفقیت کامل قلب اطلاعات مالی ، این چهار صلاحیت باید عملی و اجرا شوند. مالی زبان تجاری است که در تمام سازمان ها شناخته شده و مورد استفاده قرار می گیرد و مخرج مشترکی است که تمام سازمانها بر اساس آن اندازه گیری می شوند.
چرا هوش مالی اهمیت دارد؟
به عنوان بهترین رویه تجارتی در حال ظهور ، هوش مالی معمولاً به عنوان توانایی کسب و بکارگیری دانش و مهارتهای حاصل از درک اصول مالی و حسابداری در دنیای تجارت تعریف می شود. هر تصمیمی که یک شرکت می گیرد ، بر امور مالی تأثیر می گذارد ، بنابراین، درک اصول حسابداری و هوشمندی که در پشت آنها وجود دارد منجر به بهبود نتایج می شود.
اگرچه هوش مالی یک مهارت اکتسابی است، اما داشتن تجربه، درک و کاربرد آن در دنیای واقعی نیز دارایی بی بدیلی است.
صورت مالی یک شرکت برای نشان دادن عملکرد کلی در یک دوره مشخص استفاده می شود. بیشتر شرکت ها گزارش های مالی را هر سه ماه حداقل با سه صورت مختلف ارائه می دهند.
از آنجایی که مدیریت منابع مالی با توجه به ساختار و اشکال پیچیده مبادلات و سرمایهگذاریهای اقتصادی، بسیار حائز اهمیت میباشد،اهمیت هوش مالی و چگونگی سنجش موفقیت مالی به شرکت ها کمک می کند تا بر اساس تأثیر مثبت مالی این تصمیمات، تصمیم گیری کنند و اقدامات لازم را انجام دهند.
اندیشمندان یک دانش مستقل در این زمینه به نام هوش مالی را تعریف نمودند. حفاظت و هدایت پول در مسیر صحیح ازجمله راهحلهای بکار رفته برای رفع مشکلات مالی میباشد که اصطلاحاً به آن هوش مالی میگویند. برای تقویت هوش مالی باید سه توانایی را در خود ارتقا دهید.
- مهارت پولسازی: با راهاندازی کسبوکار و مدیریت آن، درآمدزایی حاصل میشود.
- حل مسائل مالی و توانایی سرمایهگذاری: هنگام مواجه با مسائل مالی باید بتوانیم آن را حلوفصل نماییم.
- توانایی سرمایهگذاری: با شناسایی فرصتهای سرمایهگذاری میتوانید سرمایه خود را بکار گیرید.
در حقیقت آن چیزی که در انتخاب بهترین و مناسبترین مسیرها برای افزایش و مدیریت پول و ثروت میتواند به ما کمک کند، هوش مالی است.
هوش مالی منجر به دیدن فرصتی می شود که دیگران این کار را نمی کنند. در آخرین بحرانی که جهان با آن روبرو شد، یعنی رکود بزرگ 2008، بسیاری از مردم ثروت خود را از دست دادند. در این بحران نیز در سال 2008، افرادی که از هوش مالی بالایی برخوردار بودند از افت قیمتها استفاده کردند و اقدام به خرید آپارتمان ها با قیمت پایین کردند.
چند سال پس از بحران، آن ملک ها را فروختند و درآمد زیادی کسب کردن. در آن زمان، هنگامی که به بسیاری از سرمایه گذاران فرصتی برای سرمایه ارائه میشد، جواب منفی میدادند. آنها ترسیده بودند و نمی خواستند پول خود را از دست دهند. امروز آنها از این تصمیمات پشیمان هستند.
در روزهای ابتدایی COVID همین اتفاق برای بسیاری از کارآفرینان رخ داد. در حالی که برخی از مردم ترسیده بودند و ریسک نمیکردند، افرادی که از هوش مالی بالایی برخوردار بودند در حال یافتن راه هایی برای ابتکار و کسب درآمد بودند. به عنوان مثال ، در چند ماه اول همه گیرشدن، عده ای از این افراد و فروشندگان ماسک صورت فروختند.
در واقع با تهیه محصولی که همه به آن احتیاج دارند ، استفاده کردند. در واقع در این افرادی که از هوش مالی بالایی برخودار بودند، فرصتی را دیدند که دیگران به آن توجه نداشتند.
به طور خلاصه ، در شرایط سخت افرادی موفق هستند که از آن استفاده می کنند و موقعیت ها را می بینند، درحالی که دیگران این کار را نمی کنند. این به یک تفاوت بزرگ برمی گردد … هوش مالی بالاتر. واقعیت این است که اگر از هوش مالی بالایی برخوردار هستید، می توانید ببینید که پول در کجا جریان دارد و قبل از حضور دیگران آنجا باشید.
با به دست آوردن دارایی هایی که ارزش آنها افزایش می یابد و جریان نقدی فراهم می کنند، از منافع آن پول بهره مند می شوید. سپس از این پول برای کسب دارایی های بیشتر که پول بیشتری در آنها جریان دارد استفاده کنید.
هوش مالی با آموزش مالی ساده شروع میشود. آموزش مهم است زیرا شما باید مغز خود را برای دیدن پول تربیت کنید. اتفاقی که به طور طبیعی رخ نمیدهد. کلید آموزش مغز شما برای دیدن پول سواد مالی، توانایی درک کلمات و سیستم های عددی سرمایه داری است. سواد مالی اساس هوش مالی است. من با کسانی که می گویند “پول در آوردن پول می خواهد” مخالفم. به نظر من ، توانایی کسب درآمد با پول با درک زبان پول شروع می شود.
استراتژیهایی برای افزایش هوش مالی
فقدان درک مالی مانع موفقیت شغلی خواهد بود. آگاهی بیشتر در مورد مسائل مالی، شرایط بهتری را برای فرد ایجاد مینماید. چند استراتژی برای بهبود هوش مالی عنوانشده که به بررسی آنها میپردازیم.
- غلبه بر ترس: از طریق عملکردهای مالی میتوان پیشرفت در کسبوکار و درنتیجهی آن، افزایش سرمایه را اندازهگیری کرد. امور مالی بسیار ساده هستند، بنابراین نباید از مسائل مالی ترسید و از آن فرار کرد. ( برای آشنایی بیشتر با موضع افزایش سرمایه مقاله ” افزایش سرمایه ” را می توانید مطالعه نمایید. )
- آموختن زبان مالی: مسائل مالی زبان خاص خود را دارد و مهمترین مسائلی که باید بر آن تسلط یافت عبارتاند از سودآوری، EBITDA، اندازهگیری درآمد و هزینههای عملیاتی.
- تغییر تفکر: وقتی روی خرج کردن تمرکز کنید هوش مالی شما رشدی نمییابد. با اندیشیدن به اینکه چطور میتوانید پول بیشتری به دست آورید در جهت افزایش هوش مالی خود گام برداشته و تصمیماتی را اتخاذ میکنید که درنتیجهی آن، تفکر شما تغییر خواهد یافت.
- استفاده بهینه از زمان: تخصیص زمان به انجام کارهایی که منجر به ایجاد سرمایه میشود، هوش مالی را نیز افزایش میدهد. هرماه زمانی را برای نوشتن امور مالی اختصاص دهید و برای چگونه و چه مقدار خرج کردن پول، برنامهریزی کنید.
در این مقاله آموختیم که برای افزایش هوش مالی کافی است پیگیر وضعیت مالی خود بوده و نسبت به آن متعهد باشیم. صرفنظر از اینکه چگونه درآمد کسب میکنیم باید بدانیم چطور از آن استفاده کنیم تا بتوانیم بخشی از آن را سرمایهگذاری نماییم. بنابراین اگر توانستید مشکل مالی خود را برطرف کنید یعنی هوش مالی شما افزایشیافته است.
هوش مالی و فراتر از آن شناخت مفاهیم مالی اولین گام ها برای کسب دانش مالی است. این عامل در مدیران این آمادگی را ایجاد می کند تا با نگاهی تحلیلی فراتر به ارقام مالی نگاه کنند و آگاهانه تر تصمیم بگیرند.
وقت خود را برای توسعه سواد مالی خود اختصاص دهید و می توانید هوش مالی خود را افزایش داده و در جایی که دیگران این کار را نمی کنند پول ببینید.هوش مالی فقط مهارتی درونی نیست بلکه مجموعهای از مهارتهای آموختهشده است که توانایی گسترش یافتن دارد.
درباره مهرناز سلطانی
نویسنده کتاب: ثروت نهفته در بورس ایران ،مدرس و مربی دوره های بورس و هوش مالی مقدماتی و پیشرفته ،بنیان گذار مجموعه همیار سرمایه ،تحلیگر و معامله گر بورس اوراق بهادار ،نویسنده روزنامه همشهری در حوزه بورس کارشناس رادیو اقتصاد سیما سخنران در سمینارها و همایش های مالی نگارنده بیش از 150 مقاله آموزشی در بازارهای مالی
نوشتههای بیشتر از مهرناز سلطانی
دیدگاهتان را بنویسید